«گزارش چیلکات» و جنایت جنگی انگلستان در عراق

«گزارش چیلکات» و جنایت جنگی انگلستان در عراق

تحت فشار افکار عامه و تصمیم پارلمان انگلستان، گوردون براون (صدراعظم این کشور پس از تونی بلیر)، به تاریخ ۱۵ جون ۲۰۰۹ فرمان تحقیق عمومی در مورد نقش انگلستان در جنگ عراق را داد که با نام رییس هیئت تحقیق، جان چیلکات، در رسانه‌ها به «گزارش چیلکات» شهرت یافت. به کمیته تحقیق اختیارات عام و تام داده شد تا هر فردی را در انگلستان مورد بازپرس قرار داده و به هر نوع سند دسترسی داشته باشند. هرچند، قرار بر این بود که گزارش مذکور در ظرف دو سال به نشر برسد ولی هفت سال را دربر گرفت و بالاخره در ۶ جولای ۲۰۱۶ در دو میلیون و هفتصد‌هزار کلمه منتشر شد.

نتایج این گزارش نشان می‌دهد که هنوز هم امکان گفتگو با دولت صدام حسین پیرامون سلاح‌های کشتار جمعی (ادعای دولت بوش و بلیر برای اشغال عراق که بعدها غلط و مضحک ثابت شد) وجود داشت بناءً جنگ یگانه گزینه نبود؛ بلیر با دنباله‌روی از جورج بوش اطمینان داده بود که «در هر حالت با تو هستم» و چند نکته دیگر. با وجود کشتار صدهاهزار عراقی و دربدری مردمان بی‌شمار این سرزمین و شیوع جنگ به تمام منطقه، در واکنش به این گزارش، تونی بلیر با وقاحت باورنکردنی ادعا نمود که «جهان بدون صدام امن‌تر است» و از تصمیمش پشیمان نیست هرچند اشتباهاتی نیز صورت گرفته است. اما، جرمی کوربین، عضو پارلمان و رهبر «حزب کارگر» انگلستان که از آغاز در مخالفت با اشغال افغانستان و عراق رای داده بود، خطاب به مردم عراق گفت: «اکنون به نمایندگی از حزبم در مورد تصمیم ویرانگر جنگ با عراق در مارچ ۲۰۰۳، صادقانه پوزش می‌خواهم، عمل سلطه‌جویانه نظامی که با بهانه غلط به راه انداخته شد، کاری که از دیر زمان توسط جمع وسیع جهانیان غیرقانونی پنداشته می‌شد.»

راهپیمایی اعتراضی سازمان «ایتلاف توقف جنگ» برضد تونی بلیر: «بلیر دروغ گفت، هزاران تن مردند!»
راهپیمایی اعتراضی سازمان «ایتلاف توقف جنگ» برضد تونی بلیر: «بلیر دروغ گفت، هزاران تن مردند!»

با این همه فعالان ضدجنگ با راه‌اندازی تظاهراتی در لندن، این گزارش را ناقص خوانده اما مدعی شدند که همین مقدار اسناد و شواهد هم برای محاکمه تونی بلیر منحیث جنایتکار جنگی کافیست. البته روشن است که بار مسئولیت این جنایات تنها به فرد بلیر و حزبش نه که به سیستم حاکمه انگلستان برمی‌گردد اما تلاش صورت می‌گیرد که یک فرد مقصر قلمداد و سیستم جنگ‌افروز و ستم‌پیشه سفیده‌مالی گردد.



پنج نکته در مورد تونی بلیر، جنایتکار جنگی

مترجم: سمیر
منبع: تیلی‌سور انگلیسی، ۶ جولای ۲۰۱۶


۱- در مورد تهاجم بر عراق چه احساس می‌کنم؟ بیایید یکبار دیگر چنین کنیم و شاید هم بر ایران .

در پاسخ به اعضای هیئت منصفه سازمان ملل که پیرامون جنگ عراق در ۲۰۱۱ تحقیق می‌کردند، تونی بلیر بی‌شرمانه پیشنهاد نمود که جلوتر قدم گذاشته و بر ایران نیز حمله نمایند. صدراعظم پیشین گفت: «به زودی ایران یک معضل خواهد بود. نفوذ منفی و بی‌ثبات‌‌کننده ایران در همه‌جا به‌ خاطر حمایت از گروه‌های تروریست دیده می‌شود.»

او علاوه نمود: «غرب باید به موقف عذرخواهانه خود که عامل ادامه فعالیت تندروانه ایران است، پایان دهد.»

در ماه می بلیر تکرار نمود باوجودی که وضعیت عراق را «دست کم» گرفت، «درس» واقعی این بود که نیروهای بریتانوی باید بیشتر در یک جنگ دیگر زمینی در عراق دخیل گردند.

بلیر طی سخنرانی در برنامه‌ای که توسط مجله «پروسپکت – دورنما» (مجله‌ی انگلیسی در باره مسایل سیاسی، اقتصادی و روزمره) در ویستمنستر لندن ترتیب داده شده بود، گفت: «ما با مردم مان صادق نیستیم، اگر بگوییم که ممکن است این مردم را شکست داد، بدون این که تعهد به شکست شان بکنیم و یا کاری بکنیم که منجر به شکست شان گردد.»


۲- ریکارد‌دار جنگ و مایل به جنگ بیشتر

حمله‌ی افتضاح‌آمیز عراق بر نقش بارز بلیر در جنگ‌های دیگر مانند افغانستان، کوسوو و سیرالیون پرده افکند. در کتاب سرگذشتش که در ۲۰۱۰ به چاپ رسید، یگانه پشیمانی صدراعظم پیشین این بود که چرا رابرت موگابه رییس‌جمهور زیمبابوه را سرنگون نکرد. بلیر اظهار نمود: «نیاز مداخله نظامی علیه رژیم‌های سرکش بیش از همه وقت دیده می‌شود.»


۳- منحیث «فرستاده صلح خاورمیانه» منصوب گردید ولی بنابر عملکرد بدش مجبور به استعفا از این سمت شد

باوجود داشتن پیشینه‌‌ی جنگ افروزانه و اظهارات ساده‌لوحانه‌ در مسایل خاورمیانه، تونی بلیر به نمایندگی از امریکا، روسیه، اتحادیه اروپا و ملل متحد منحیث «فرستاده صلح خاورمیانه» منصوب گردید. بنابر ادعاهایی، پس از گذشت هشت سال و خرج میلیون‌ها دالر او تحت فشار واشنگتن و اتحادیه اروپا که از نتایج ضعیف کارکردش ناراض بودند، مجبور به استعفا شد. بلیر در بازگرداندن رهبران اسراییل و فلسطین روی میز مذاکره در ۲۰۱۳ ناکام ماند و رهبران فلسطینی او را به‌خاطر حمایت از منافع اسراییل به قیمت از دست‌دادن منافع خود شان مورد انتقاد قرار می‌دادند.


۴- روابط عاشقانه بلیر با بوش و اسراییل

پیوندهای تنگاتنگ بلیر با اسراییل و روابط سیاسی عاشقانه وی با بوش چیز پنهانی نیست. منحیت عضو پارلمان و سپس صدراعظم، بلیر رابطه‌ی نزدیک با گروه مدافع اسراییل موسوم به «دوستان حزب کارگر با اسراییل» داشت. در سپتامبر ۲۰۰۶ هنگام سخنرانی در ضیافت سالانه‌ی نهاد مذکور بلیر گفت: «در حقیقت، هیچ‌گاهی دوستی با اسراییل را کار دشواری نیافته‌ام، افتخار می‌کنم که دوست اسراییل هستم.» در جنگ ۲۰۰۶ لبنان هنگامی که به تاسی از دولت اسراییل و امریکا، از فراخوان آتش‌بس فوری ابا ورزید و منتظر قطعنامه سازمان ملل نشست این تمایلش را به نمایش گذاشت.


۵- هیچ‌کس از مداخلات نظامی بلیر چیزی به دست نیاورد به‌جز خود وی

درحالی‌ که بلیر به‌طور مکرر اظهار می‌نمود که از روی «نگرانی اخلاقی» از مداخلات نظامی حمایت می‌نماید، اما سازمان‌های ضدجنگ همیشه سودهای شخصی وی را بخصوص در زمان مشاوریتش خاطرنشان می‌ساختند. طبق اظهارات سازمان «ایتلاف توقف جنگ»، بلیر دارایی‌ای به ارزش دهها میلیون‌ پوند از درک پول تمویل‌کنندگانی چون دولت کویت و امارات متحده عربی گرد آورده است. برعلاوه او ماهانه ۵۰هزار دالر امریکایی از شرکت نفت خانواده سلطنتی عربستان سعودی دریافت نموده و با بانک سرمایه‌گذار امریکایی «جی‌پی مورگان» و شرکت بیمه سویسی «زوریخ انترنیشنل» همکار است.

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 449 نفر