نطق شاه امانالله خان علیه قومپرستی و فرقهگرایی
- رده: از صفحات تاریخ ما
- نویسنده: امانالله خان
- منتشر شده در پنج شنبه، 07 جدی 1396
بخشی از خطبه شاه امانالله خان در خرقهمبارک قندهار به روز جمعه، ۷ عقرب ۱۳۰۴
منبع: «امان افغان»، سال ششم، شماره ۳۷، ۸ قوس ۱۳۰۴ش
.... کسانی که سابق ازین در بین تان قومیت و غیره امتیازات را تولید و طرح افگنده اند، مقصد شان فقط پیش بردن مقاصد شخصیه آنها بوده تنها به همین اسما قومیت میان مردم عناد و نفاق و همچشمی را پیدا کرده، بدین وسیله منافع خودها را پیش میبردند. خودم این مسلک و نیت را با لذات بد دیده، برخلاف مقررات اسلامیه میپندارم و نمیخواهم که مزید برین ازین پره و جنبهداری ضرری باتفاق و عالم اسلام و ترقیات افغانستان بهمرسد.
دشمنان ما خوبتر دانسته اند که همه تن درین مسائل میکوشند و بنام قومی و دیگر مسائل وطنی تخم منحوس شقاق و نفاق را در بین ما ریخته ما را بمیان خود ما انداخته خود شان در بلندی نشسته تماشای خونریزی و استخوانشکنی و قصابی ما را میکنند. فکر کنید که در سرتاسر سرحدات ما این بازار مخالفت و کُشت و خون بچهواسطه گرم است؟ و چند دانه کارتوس دیگرها در آن تلف شده است؟
بدون اینکه ثروت مال و نفوس همان سرحدیهای بیچاره را از دست خود شان بر وجود خودشان صرف میکنند.
باز به شما من گویم که این خیالات جاهلانه را کاملا از دماغهای تان کشیده تا بتوانید مراتب مؤدت و اخوت را بین خویش مستحکم کنید و کسانی را که برای عزت و ترقیات تان میکوشند و شب و روز در خدمت تان سرگرم میباشد بنظر احترام و تقدیر بنگرید. میباید که شما ازین یک مسئله خرابی و اضرار قومیت و پره و جنبهداری را حس میکردید، که بمجردیکه دشمنهای شرف اسلامیت تان بر خاک مملکت تان دست یافته بود علیالفور در پی تفریق شیعه و سنی و درانی و غلجایی افتاده ازین پره و جنبهداری برای خود معلومات حاصل کرد و فقط از همین فرقهبندی و قومیتپسندی ما هر فایده را که گرفته توانستند گرفتند. افسوس داریم که شیعه و سنی هردو مسلمان، هردو کلمهگوی و هردو اهل قبله میباشند پس چه چیز این دو فرقه معظمهٔ اسلامیه را به اندازهٔ از همدیگر دور کرده که همواره مناقشهٔ شان بمجادله میانجامد! ای کاش! اگر شما عقل دوربین میداشتید و علت این تیرگی را که دست زمانه در بین سنی و شیعه افگنده است بچشم حقیقت میدیدید و میسنجیدید که از این مخالفت آیا اسلام منفعت گرفته است و یا خسارات کشیده و دشمنان ما ازین خصومت درمیانی ما چقدر عظمت یافته اند! آه! ما را بدست خود ما از ما جدا کرده اند تکه تکه نموده اند، پارچه پارچه ساخته اند و تمام قوای ما را میان خود ما تحلیل رسانیده اند.
(درین جا ذات شاهانه بگریه افتادند سامعین را نیز رقت فوقالعاده دست داد.)