مافیای قدرت سد راه اعمار سرک فیضآباد-بهارک بدخشان
- رده: گزارشها
- نویسنده: فیاض بدخشی
- منتشر شده در دوشنبه، 10 حمل 1394
از چهار سال بدینسو، پروژه قیرریزی سرک فیضآباد-بهارک ولایت بدخشان تحت کار میباشد، ولی کارهای ابتدایی آن هنوز تکمیل نشدهاست. شرکت ساختمانی (MCC) کار اعمار این پروژه را که ۴۴ کیلومتر است، در بدل ۶۶ میلیون دالر با وزارت فواید عامه قرارداد نمودهاست. طبق قرارداد، شرکت متذکره مکلف است تا کار اعمار پروژه را طی دو سال تکمیل نماید، اما چهار سال از آغاز کار آن میگذرد و پیشرفت کار هنوز در مراحل ابتداییاش قرار دارد.
گفته میشود که شرکت قراردادی از شرکتهای ساختمانی وابسته به عطا، والی بلخ، است و به همکاری وی شرکت مذکور برنده پروژه اعلان شدهاست. رییس این شرکت به نام بسمالله و باشنده مزارشریف، دو ماه قبل در مسیر راه کندز-بغلان مورد تهاجم افراد مسلح قرار گرفت و با چندین تن همراهانش به قتل رسید که یکی از اعضای خانواده عطا هم درمیان شان بود. مردم محل حمله به بسمالله را بخشی از عکسالعملهای انتقامجویانه جمعهخان همدرد میدانند، چون چند ماه پیش افراد منسوب به عطا بر کاروان وی حمله نموده و چند محافظش را کشته بودند.
سرک زیر تعمیر، برای باشندگان بیش از ده ولسوالی بدخشان سهولت ایجاد خواهد نمود، اما آنان از چندین سال منتظر تکمیل آن اند. این مردم فعلا زحمت عبور از مسیر خامه، پر خم و پیچ و هوای آلوده به گرد و خاک این سرک تحمل میکنند، ولی مافیای حاکم مانع پیشرفت کار سرک مذکور اند.
احتمال زیاد میرود که تا چند سال دیگر کار اعمار این پروژه آغاز نشود و مردم همچون گذشته این فاصله را در کمال رنج و مشقت عبور و مرور نمایند.
با شروع کار ساختمانی پروژه، کارمندان آن مورد تهدید گروههای مسلح مفتخوار قرار گرفتند و تضادهای درون دستههای مافیا باعث گردید که مردم ضربه دیده، پروژه عملی نشود. شرکت سرکسازی بهخاطر ادامه بیتلفات کار خود، مجبور به پرداخت یک مقدار سهم به آنان شد. هرچند، ادامه و افزایش پرداخت این سهم به باندهای مسلح جنگسالاران را نمیشود یکی از عوامل توقف کار پروژه به حساب نیاورد، ولی از مجموعه عواملی که در پسمانی پروژه فیضآباد-بهارک دخیل است، یکی آن به رقابتهای جنایتکارانه دو سردسته مافیا در شمال (عطامحمد و جمعهخان همدرد) برمیگردد که در نتیجه به عدم تکمیل پروژه یا شکستن پای مردم تمام شدهاست. اما در تعطیلی پروژه مذکور، در کنار علل متذکره، عوامل دیگری نیز سهیم اند.
گفته میشود که مجری این پروژه یک سلسله اضافهکاریها را به دولت پیشکش کرده و در بدل آن از دولت پول خواستهاست، ولی از این که مافیای حاکم بر وزارت فواید عامه هنوز در قسمت حق و سهم خود از «اضافهکاری»های پیشنهادشده به توافق نرسیدهاند، چانهزنیها برای دریافت سهم ادامه دارد که مانع پیشرفت کار گردیدهاست. مسوولان وزارت فواید عامه اگر با این مافیا همدست نمیبودند، باید مدتها قبل این قضیه را رسانهای ساخته، تخلفکارانی را که مانع کار پروژه اند، مورد بازخواست قرار میٔدادند. اما آنان در این مورد دست به اقدامی نزدند.
سران مافیای حاکم بر ولایت بدخشان مثل شاه ولیالله ادیب (والی بدخشان)، جنرال نذیرمحمد (شاروال بدخشان) و سایر قومندانان محلی انگلهایی هستند که بر بدن پروژه سرک فیضآباد-بهارک چسبیدهاند تا خویش را از نعمت بستههای ده هزار دالری فربهتر نمایند. اینان علاقمند اند عمر پروژه طولانی شود تا طولانیتر از درک آن دالر به جیبهای شان سرازیر گردد. در پس تمام پسمانیها، ناامنسازیها و مشکلتراشیها، دست قومندانهای تنظیمی متذکره دخیل است که مردم از فرط فساد و جنایات شان به فغان رسیدهاند.
جنرال نذیر محمد بابت اعطای اجازه استفاده از ریگ و جغل اطراف سرک که شامل دامنه دریای کوکچه میشود، شصت هزار دالر امریکایی از شرکت اخذ نمودهاست. بسمالله، رییس این شرکت، هر وقتی به بدخشان میآمد تحایف خوب به جنرال نذیر محمد تقدیم میکرد. براساس حکایات بیشماری که یکی از خدمتگاران حاجی بسمالله از زد و بندهای مافیایی بین نذیر محمد و حاجی بسمالله میکند، یکی آن از این قرار است: روزی وقتی بسمالله با جنرال نذیر محمد روبرو شد، یک کاپی ده هزار دالری را مثل سابق برایش داد. اما یکبار شاهد بودم که در کنار دههزار دالر، کلید یک عراده موتر لندکروزر کروزین جدید خویش را نیز بهعنوان تحفه برایش تقدیم کرد.
نذیرمحمد بهخاطر تخریب بازار شهر کهنه فیضآباد و خانههای مردم که در مسیر سرک قرار گرفته بود، پولهای کلان را از شرکت به دست آورد. او مردم را غیرمستقیم تحریک میکرد که جمع شوند و نگذارند تا دکانها و حویلیهای شان را تخریب نمایند، ولی از طرف دیگر جهت قناعت و متفرقساختن مردم که متحد شده و نمیگذاشتند، اماکن شان زیر بلدوزر شرکت سرکسازی تخریب شود، داخل معامله میشد و پولهای درشت را از این ناحیه به جیب میزد.
یک کیلومتر سرک کشم الی فیضآباد که با مدیریت شرکتهای خارجی با مجهزترین وسایل و به زودترین وقت تکمیل گردید، یک میلیون دالر امریکایی هزینه برداشت. لیکن برای قیرریزی پروژه سرک فیضآباد-بهارک که به لحاظ آمادهسازی سرک جهت اسفالت تفاوت زیادی با پروژه کشم-فیضآباد ندارد، هزینه تقریبا دوچند در نظر گرفته شدهاست. این خود بیانگر فساد گسترده است. در عقب این فساد گسترده، عمدتا دست شبکه مافیایی عطا دخیل است.
طی سالهای گذشته، از سوی پارلمان تاکید زیادی صورت گرفت که پروژهها به شرکتهای داخلی واگذار گردند. اگرچه، اجرای پروژهها توسط شرکتهای داخلی امری است که به منافع ملی کمک میکند، ولی از پارلمانی که اکثریت شان وابسته به باندهای مافیایی عطا، لالی، ظاهر قدیر، برادران کرزی، فهیم وغیره باشند، انتظار این که آنان بهخاطر منافع ملت این را به تصویب رسانیده باشند، محال است. واگذاری پروژهها به باندها مافیایی باعث بلند رفتن نرخ آن، فساد لجامگسیخته و تاخیر طولانی در عملیشدن آن گردیدهاست و کیفیت کار بیحد پایین میباشد.
تا وقتی دست مافیای جنگسالاران از سرنوشت ملت کوتاه نشود، بازسازی و بهبود زندگی مردم رویای بیش نیست. اشرف غنی که در حرف علیه فساد شعار میدهد و با پنداندن گلویش از مبارزه علیه آن سخن میراند، اما عملا به راه پرخیانت کرزی روان است و با سرکردگان مافیایی ساخت و پاخت نموده، پیاپی مهمترین سران مافیا را به کرسیهای مهم نصب میکند. این سیاست ضدملی باعث گردیده که افغانستان بهمثل دور کرزی و حتا بدتر در لجن فساد و زورمداری و مافیا غوطهور گردد.