آرونداتی روی: «سهم واقعی ان.جی.اوها خاموش کردن خشم سیاسی مردم است»

آرونداتی روی: «سهم واقعی ان.جی.اوها خاموش کردن خشم سیاسی مردم است»

آرونداتی روی، روشنفکر مبارز و پیشرو هند، برای کتاب‌ها و سخنرانی‌های ‌آگاهی‌دهنده‌اش شهرت جهانی داشته یکی از چهره‌های پرآوازه ضدجنگ افغانستان و عراق نیز شمرده می‌شود. در ۲۶ اسد ۱۳۸۳، خانم روی طی سخنرانی‌ای در شهر سان‌فرانسیسکوی امریکا، به نقش ویرانگر ان‌جی‌او‌ها در هموار ساختن جاده برای سیاست‌های استعماری و نئولیبرالیستی حرف‌های اندیشه‌برانگیزی بیان داشت. با امتنان از دست‌اندرکاران سایت «منجنیق» که در کنار تلاش برای برگردان آثار متعدد انقلابی، این بخش مصاحبه را به فارسی ترجمه نموده‌اند. هرچند، خانم روی از تجربه‌ی تلخ هند حرف می‌زند ولی هر جمله‌اش چنان به وضعیت افغانستان در ارتباط به ان‌جی‌او‌ها می‌خواند، که گویی گزارشی از کشور تیره‌روز ما را ارایه می‌نماید. ما قبلا طی مقاله‌ای در سایت حزب همبستگی به گوشه‌هایی از نقش مخرب ان.جی.اوها پرداخته بودیم.



ان‌جی‌اوئیزه‌کردن مقاومت مردمی

نویسنده: آرونداتی روی
منبع: سایت «منجنیق»


...خطر دیگری که جنبش‌های توده‌ای با آن مواجه اند، ان‌جی‌اوئیزه‌شدن مقاومت است. حرفی که الان می‌خواهم بزنم را می‌توان به سادگی چرخاند و علیه همه‌ی ان‌جی‌اوها به کار برد، ولی واقعیت این نیست. در دنیای تیره‌ی، ان‌جی‌اوهای ساختگی که صرفا برای بالا کشیدن بودجه یا فرار از مالیات درست شده‌اند (‌از جمله در ایالاتی مثل بیهار در هند این‌ها را تحت عنوان جهیزیه می‌دهند). قطعا ان‌جی‌اوهایی هستند که کارهای ارزشمندی انجام می‌دهند. ولی آنچه اهمیت دارد، این است که پدیده‌ی ان‌جی‌او را در بستر وسیع‌تری بنگریم.

برای مثال در هند [دوره‌ی] رونق ان‌جی‌اوهایی که بودجه می‌گرفتند از اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ و در دهه‌ی ۱۹۹۰ آغاز شد. این [دوره] با بازشدن بازارهای هند به روی سیاست‌های نئولیبرالی هم‌زمان بود. در آن زمان دولت هند برای این که خود را با تعدیل ساختاری تطبیق دهد، بودجه‌ی [برنامه‌ی] توسعه‌ی روستاها، کشاورزی، انرژی، حمل‌ونقل و بهداشت عمومی را [به تدریج] کم کرد. در‌حالی‌که دولت از نقش سنتی خود فاصله می‌گرفت ان‌جی‌اوها در همان مناطق وارد عمل می‌شدند. با این تفاوت که بودجه‌ای که در اختیار ان‌جی‌اوها قرار می‌گیرد تنها بخش ناچیزی را [بودجه‌ی حاصل] از قطع هزینه‌های رفاه‌ عمومی است.

اکثر ان‌جی‌اوهایی که بودجه‌ی قابل توجهی دارند توسط آژانس‌های همیاری و توسعه هدایت و به لحاظ مالی تامین می‌شوند که خود این آژانس‌ها از دولت‌های غربی، بانک جهانی، سازمان ملل و برخی شرکت‌های چندملیتی بودجه می‌گیرند. هرچند که این آژانس‌ها کاملا شبیه به هم نیستند ولی همگی از یک ساختار گل و گشاد سیاسی هستند که پروژههای نئولیبرالی را تحت نظارت داشته و در وهله‌ی اول خواستار قطع بودجه‌های رفاه اجتماعی توسط دولت است.

چرا این آژانس‌ها باید به ان‌جی‌اوها بودجه بدهند؟ ممکن است [دلیلش] صرفا شور و شوق [متعصبانه] و میسیونروار از مد افتاده باشد؟ [یا احساس] گناه؟ ماجرا کمی فراتر از این است.

ان‌جی‌اوها این احساس را به وجود می‌آورند که خلا حاصل از قطع خدمات دولتی را پر می‌کنند و البته این کار را می‌کنند، اما به شیوه‌ای که به لحاظ مادی بی‌نتیجه است. نقش واقعی آن‌ها فرونشاندن خشم سیاسی [مردم] و کمک و خیرات چیزی است که مردم بر اساس حق شان باید داشته باشند.

(کف‌زدن حضار در تالار)

ان‌جی‌اوها ذهنیت عمومی را تغییر می‌دهند. مردم را به قربانیانی وابسته تبدیل کرده و تیغه‌ی مقاومت سیاسی را کند می‌کنند. ان‌جی‌اوها بین حاکم و مردم، بین امپراتور و رعایا، حائلی به جود می‌آورند. آن‌ها به میانجیان، توضیح‌دهندگان و تسهیل‌کنندگان [اعمال دولت] تبدیل شده‌اند. در نهایت، ان‌جی‌اوها باید به بودجه‌گذاران خود حساب پس دهند به به مردمی که در میان شان کار می‌کنند. گیاه‌شناسان احتمالا ان‌جی‌اوها را در رده‌ی گونه‌های مقاوم ارزیابی می‌کنند.

(خنده‌ی حضار)

انگار که هر چه فلاکت ناشی از نئولیبرالیزم بیشتر است، شیوع ان‌جی‌اوها هم افزون‌تر است.

(خنده‌ی حضار)

ناخوشایندترین شاهد مثال، آن زمانی است که ایالات متحده‌ی امریکا خود را آماده‌ی حمله به یک کشور می‌کند و هم‌زمان با آن ان‌جی‌اوها را مهیا می‌سازد تا وارد شوند و ویرانی جنگ را پاکسازی کنند.

(کف‌زدن حضار)

برای این که مطمئن شوند بودجه شان به مخاطره نمی‌افتد و حکومت‌های محلی به آن‌ها اجازه‌ی ادامه‌ی فعالیت می‌دهند، ان‌جی‌اوها ناچارند کار شان را در چهارچوب سطحی و کم و بیش عاری از بستر سیاسی یا تاریخی معرفی کنند. در واقع در یک بستر سیاسی و تاریخی نامناسب. گزارش‌های غیرسیاسی (و در نتیجه به شدت سیاسی) از مصایب کشورهای فقیر و مناطق جنگی. نهایتا، مردم «تیره[پوست]» این کشورهای «تیره‌[روز]» را همچون قربانیانی بیمارگون جلوه می‌دهد.

باز هم یک هندی مبتلا به سو‌ءتغذیه، باز هم یک اتیوپیایی قحطی‌زده، باز هم یک اردوگاه پناهندگان افغان، باز هم یک سودانی نقص عضو شده، همگی محتاج کمک سفید‌پوستان. این‌ها...

(کف‌زدن حضار)

این‌ها ناخواسته کلیشه‌های نژادپرستانه را تقویت می‌کنند و مجددا بر دستاوردها، [کمک‌های] رفاهی و هم‌دردی، (عشق سختگیرانه‌ی) تمدن غرب صحه می‌گذارند.

(کف‌زدن حضار)

این‌ها میسیونر‌های (مبلغین دینی) سیکولار دنیای مدرن هستند.

(خنده‌ی حضار)

اما در نهایت در مقیاس کوچک‌تر اما موذیانه‌تر، سرمایه‌ای که در اختیار ان‌جی‌اوها قرار می‌گیرد، در سیاست‌های آلترناتیو همان نقشی را ایفا می‌کند که سرمایه‌های احتکاری‌ای که وارد [چرخه‌ی] اقتصادی کشورهای فقیر شده و از آن خارج می‌شوند، از اینجا به بعد، سرمایه برنامه‌ی کار تعیین می‌کند. تقابل را به مذاکره بدل کرده، از مقاومت سیاست‌زدایی می‌کند. در جنبش‌های مردمی که به‌طور سنتی متکی به خود بوده‌اند، مداخله می‌کند. ان‌جی‌اوها بودجه‌ای دارند که با آن می‌توان مردم محلی‌ای را که شاید در صورت نبود این بودجه‌ها فعالین جنبش‌های مقاومت می‌بودند را استخدام کرد. اما حالا این مردم احساس می‌کنند که کاری اضطراری و خلاقانه انجام می‌دهند و در این حین در‌آمدی هم دارند.

مقاومت سیاسی واقعی به هیچ‌وجه پیشنهادی چنین میان‌برهایی نمی‌دهد. ان‌جی‌اوئیزه‌کردن سیاست خطری است که مقاومت را به یک شغل آبرومند، معقول و با حقوق ماهیانه و تمام‌وقت، تبدیل می‌کند و گهگاه مزایایی هم به آن اضافه می‌شود.

(کف‌زدن حضار)

مقاومت واقعی اما عواقب واقعی دارد و نه حقوق ماهیانه...

این سخنرانی با زیرنویس فارسی را از اینجا بنگرید:


مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 23 نفر