یادی از قتل عام مزدوران روس در کرهاله کنر

قبر دسته جمعی قربانیان فاجعه کرهاله

درست ٣٣ سال قبل به تاریخ ٣١ حمل ١٣٥٨ فاجعه آفرینان هفت ثور مردم مظلوم قریه کرهاله در ولایت کنر را به خون نشانده ١٢٦٠ تن را قتل عام نمودند و بعد با بلدوزر در گور جمعی مدفون کردند.

بعضی عاملان این فاجعه بسان برادارن همفکر جهادی شان هنوز هم با خاطر آرام می‌خرامند و در دولت مزدور کرزی هم جایگاه خاصی دارند. با آنکه بارها بازماندگان قربانیان با راه اندازی تظاهرات و تحصن خواهان به محاکمه کشانیدن اینان شده اند ولی از آنجاییکه جنایتکاران در دستگاه حاکمه کنونی دست بالا دارند کسی به داد قربانیان این قتل عام و دیگر فجایع سه دهه اخیر نرسیده و نخواهد رسید.

گزارشگر «حزب همبستگی افغانستان» به دیدار بازماندگان کرهاله رفته پای صحبت چند تن از شاهدان عینی نشسته است که در ذیل بخش هایی از آن را از پشتو ترجمه و تقدیم می‌کنیم:

دگروال شاه محمود قاضی خیل معاون شورای علمای کرهاله چشم دیدش از این واقعه را چنین بیان می‌کند:

«یازده شب بود که مجاهدین به قریه ما آمدند و چند تن آنان در خانه من کمین گرفتند و بالای ساختمان ولایت و قطعه کماندو گورگان حمله کردند که در نتیجه بچه کاکای صادق عالمیار جانی کشته شد و این جنگ تا صبح ادامه داشت. در سپیده دم که هوا روشن شد مجاهدین عقب نشینی کردند و جنایتکاران خلقی در ولایت جلسه دعوت کردند و تصمیم حمله بر کرهاله را گرفتند. ابتدا قطعه پیاده و سپس قطعه تانک را بسوی قریه قاضی خیل کرهاله سوق دادند و در قبرستان همان قریه جابجا کردند. در همان آوان بالای خانه مامای من (شهید سید غفور) هشت فیر توپ بنام اینکه مجاهدین در آنجا هستند؛ شلیک کردند و بعداً بالای خانه من نیز فیر کردند که دو مرمی در حویلی و یکی در زمین زراعتی اصابت کرد و به تعقیب آن داخل قریه شدند و هر کی را در هر جای می‌دیدند می کشتند و به این نحو در کوچه و سرک مردم را به شکل وحشیانه شهید کردند.

شاه محمود، یکتن از شاهدان عینی دگروال شاه محمود قاضی خیل، شاهد عینی فاجعه کرهاله

داخل خانه ما شدند و ملک سید غفور، فقیر محمد، اختر محمد جان، پسر کاکایم که مدیر فواید عامه ولایت ننگرهار بود را با خود به تعمیر شاروالی بردند که تا به امروز از زنده و مرده شان خبری نیست.

پس از محاصره کرهاله عساکر خانه به خانه می‌گشتند، زن، مرد، طفل و پیر را به بهانه اینکه والی آمده و سخنرانی می‌کند به مسجد بردند که زنان و اطفال را در همان مسجد قاضی بند کردند و مردان را که تعداد دقیق شان به ١٢٦٠ تن می‌رسید، لب دریا که تفریحگاه است بردند و به پلیس پوسته پل امر شلیک دادند ولی پولیس از امر آنان سرپیچی کردند و یک فیر هم نکردند. در نتیجه پولیس را خلع سلاح نموده و به جمع مردم بیگناه ایستاد کردند و اینبار صادق عالمیار قومندان کندک کماندو و عبدالحق قومندان غوند ٦٩ به عساکر خود امر آتش داد که به این ترتیب همه مردمی را که جمع کرده بودند شهید کردند.

خلقی های وحشی سپس بلدوزر را خواستند و در حالیکه بعضی قربانیان نیمه جان بودند، همه را زیر خاک کردند.

فراموش نباید کرد که در جمله کشته شدگان یکتن بنام کډو مولا که ١٢٠ سال عمر داشت و فرد دیگر که شمس‌الرحمن نام داشت، دیوانه بود اما به اینها هم رحم نکردند.

پس از این واقعه در کرهاله مردی که عمرش از ١٥ سال بیشتر باشد یافت نمی‌شد، بیوه ها و یتیم ها کرهاله را ترک کردند و به ولسوالی مروره و شیگل رفتند و به تعقیب آن به کمپ باجور پاکستان مهاجر شدند و در آنجا کمپ اینان بنام کمپ بیوها شهرت داشت.»

قبر دسته جمعی قربانیان کرهاله

باشندگان این قریه می‌گویند که تعداد کشته شدگان بیش از ١٢٦٠ تن هستند چون کسانیکه در کوچه و سرک کشته شدند در جمع این کشته حساب نشده اند. مردم قریه لیستی از قربانیان نیز تهیه کرده اند که ما آنرا اسکن کرده بصورت فایل پی.دی.ایف. در اختیار علاقمندان و آنانی که برای محاکمه عاملان این جنایت نابخشودنی تلاش می‌کنند می‌گذاریم.




قبر دسته جمعی قربانیان کرهاله



عبدالله، یکتن از شاهدان عینی عبدالله، شاهد عینی قتل عام کرهاله

عبدالله ولد وزیر محمد یکتن دیگر از شاهدان عینی این واقعه چنین می‌گوید:

«من در خانه مامای خود بودم که دو عسکر داخل خانه شدند و مرا با ماما هایم از خانه بردند. خوب به یاد دارم که این عساکر ما را در دروازه تلاشی کردند و از جیب مامایم ٧٠٠ افغانی اش را گرفتند و ما را با خود بردند. پشت خانه یک اتاق کاه بود که یکی از این عساکر مرا در آنجا پنهان کرد ولی دیگری مرا دید.

زمانیکه ماماهایم را بردند آن عسکر که مرا دیده بود پشتم آمد و می‌خواست که مرا هم ببرد ولی جای خوشبختی این بود که عسکری که مرا پنهان کرده بود نیز با وی بود و بار دیگر مرا نجات داد. من فرار کرده به خانه خود رفتم، دیدم که هیچ کس نیست و همه را به مسجد برده اند. مردم می‌گویند که در این حادثه ١٢٦٠ تن کشته شده اند،‌ولی من آن را قبول ندارم زیرا تواب گل داماد مامایم که از ترکستان آمده بود در این حادثه روده هایش کشیده شده بود و جسدش در روی سرک افتیده بود که مثل تواب گل به صدها تن در کوچه و پسکوچه قریه هر طرف افتیده بودند که آنان را کسی حساب نکرده اند.»

شاهدان عینی فاجعه کرهاله

تعداد از جلادان مزدور روس که در این واقعه المناک مستقیم دخیل بودند قرار ذیل اند:

۱- شهنواز شهوانی، والی کنړ
۲- سپین جان لالهند، منشی ولایتی کنړ
۳- صادق عالمیار، قومندان کندک کماندو ولایت کنړ
۴- عبدالحق، قومندان غوند ٦٩ ولایت کنړ
۵- گلرنگ، قومندان عمومی جبهه ولایت کنړ
۶- جگړن غفار، قومندان کندک مروره ولایت کنړ ولایت
۷- تورن سید محمد، قومندان دفع تانک ولایت کنړ
۸- محمد شاه ولد محی الدین، قومندان تولی کماندو
۹- امام الدین لوگری، قومندان قوای عسکری
۱۰- جگړن بهرام الدین، افسر عملیاتی لوای ١١
۱۱- شمشیر نړیوال، رئیس تعلیم و تربیه ولایت کنر
۱۲- نورالرحمن، رئیس سرحدات
۱۳- داکتر بادام څوکیوال، عضو سیاسی
۱۴- محمد نعیم میرعلی جان
۱۵- محمد یعقوب نرهنگی، مستوفی ولایت کنړ
۱۶- عبدالقادر، عضو کادری
۱۷- ډاکتر نعمت، عضو کادری
۱۸- چمتو، ولسوال دره پیچ، عضو کادری و عضو شورای ولایتی
۱۹- شادل، عضو کادری و مدیر مکتب عمران خان
۲۰- نظام الدین بی خدا، عضو کادر

یکی از عاملان اصلی این جنایت تاریخی صادق عالمیار است که قرار معلوم فعلا در هالند زندگی می‌کند و افغانهایی در پی محاکمه او اند اما تلاش های شان تا حال به جایی نرسیده است.

دوستانی که در باره این جنایتکاران اسناد و مدارکی دارند با در تماس شوند تا در دستگیری و محاکمه این غداران انسانکش به نوبه خود سهم ادا نماییم.

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 89 نفر