دست پنتاگون پشت مداخلۀ فرانسه در مالی

نویسنده:‌ ویلیام انگدال | مترجم: حمید محوی
منبع: گاهنامۀ هنر و مبارزه، ۲۵ جنوری ۲۰۱۳

اشغال مالی توسط فرانسه

در حالی که سربازان فرانسوی به مالی حمله می‌کنند تا جلوی پیشروی مبارزان مسلمان را بگیرند، از این پس پرسشهائی در رابطه با انگیزۀ چنین جنگی مطرح می‌گردد. نویسنده و پژوهشگر مسائل جغرافیای سیاسی ویلیام انگدال به تلویزیون آر- تی گفت که ایالات متحده از فرانسه به عنوان بز گر گله استفاده می کند تا اعتبار خودش را نجات دهد.

آر تی: وقتی که فرانسه و بقیۀ منطقۀ اتحادیۀ اروپا در پی برطرف ساختن بحران هستند، هدف پاریس در مداخله اش در یک جنگ دیگر در خارج چیست؟

ویلیام انگدل: بسیار خوب، من فکر می کنم که مداخله در مالی یکی دیگر از الگوهای قدیمی فرانسه در نقشی است که در بی ثبات سازی آنچه به ویژه سال گذشته در لیبی و در جریان سرنگون سازی رژیم قذافی به عهده داشت. به عبارتی خاص چنین موضوعی، حرکت نئو استعماری فرانسه را در حال ارتکاب به عمل نشان می دهد.

ولی به شکل جالبی، فکر می کنم که مداخلۀ فرانسه در واقع دست قدرتمند پنتاگون آمریکائی است که خود را برای تجزیۀ مالی آماده می کند، یعنی واقعه ای که در شمال مالی در شرف تکوین است، و منطقه ای که القاعده و تروریست های دیگر موجبات مداخلۀ نظامی فرانسه را فراهم آورده اند و به همین گونه در جنوب مالی که بیشتر مناطق آن به کشاورزی اختصاص دارد. زیرا اخیرا با توجه به کشف منابع مهم نفتی در شمال مالی، چنین کشفی می تواند مستقیما خیلی ها را به این فکر وادارد و برایشان فرصت مغتنمی باشد که شورشیان مسلح، طی سال گذشته، از مرز لیبی فراتر بروند، و همزمان یک کاپیتان ارتش مالی که توسط ایالات متحده آموزش دیده است، در جنوب مالی کودتا کند و علیه رئیس جمهوری که به شکل دموکراتیک انتخاب شده –(موضوعی که در مورد رؤسای جمهور آفریقائی خیلی نادر بنظر می رسد) – رژیم دیکتاتوری براه بیاندازد.

ادعای فرانسه برای دفاع از دموکراسی در رویاروئی با القاعده، بی آنکه به منافع بنیادی خویش بیاندیشد، دروغ محض است. ابتدا باید دانست و به یاد آورد کرد که فرانسه هیچ موضع گیری اصولی در رابطه با القاعده ندارد. سال ۲۰۱۱ نیروهای جهاد طلب لیبی در کنار پاریس و ناتو رژیم قذافی را سرنگون کردند و پاریس پیوسته از جبهۀ النصرت پشتیبانی کرده است که یکی از شعبات القاعده بوده و در سوریه طی جنگ نیابتی از سوی ناتو برای سرنگونی بشارالاسد مبارزه می‌کند.

بر این اساس، این جریان نشان مرکز فرماندهی آمریکا در آفریقا، آفریکوم، را بر خود دارد، و تلاش بر این است که تمام منطقه با منابع طبیعی اش نظامی سازی شود. در این زمینه، مالی پل اولیه و استراتژیک است. مالی با الجزائر هم مرز است که یکی از نخستین اولویت های مداخلات احتمالی و متنوع ناتو از طریق فرانسه، ایالات متحده و دیگران است. علاوه بر این در اطراف مالی کشورهای دیگر مانند موریتانی، ساحل عاج، گینه، بورکینافاسو دیده می شود که تمام این کشورها دارای منابع طبیعی سرشار و تقریبا دست نخورده است: طلا، منگنز، و مس.

آر تی: چرا فرانسه نخستین کشور غربی بود که مستقیما مداخله کرد؟ این ابتکار عمل نظامی چه پیغامی برای هم پیمانان فرانسه داشته است؟

ویلیام انگدل: من فکر می کنم که این موضوع استراتژی دولت اوباما را منعکس می کند: بگذاریم که فرانسه روی این مسئله ضربه ها را دریافت کند، مثل آنچه در لیبی انجام داد و یا در موارد دیگر طی یک سال و نیم گذشته، و خود ایالات متحده بر آن است که مخفیانه و در پشت پرده عمل کند، زیرا اقدام مستقیم مانند آنچه در افغانستان یا در عراق رویداد می‌تواند به بی‌اعتباری هر چه بیشتر ایالات متحده بیانجامد. ایالات متحده در اینجا بیشتر نقش زیرکانه‌ای بازی می‌کند، ولی در اعلام پشتیبانی از فرانسه و حرکت نظامی اش – و به هچنین حرکات آفریکوم تأخیر نکرد و این دو سال گذشته در مالی به روشنی نشان می‌دهد که در واقع این عملیات آمریکائی است و فرانسه نقش برادر کوچک را به عهده دارد.

آر تی: تحت شرایطی این منازعه می تواند از هم گسیخته شود؟ اگر فرانسوی ها شکست بخورند چه کشور دیگری می تواند این کارزار را بعهده بگیرد؟

ویلیام انگدل: کشورهای اروپائی دیگر به هیچ عنوان مایل نیستند با نیروهایشان در زمین وارد وضعیتی مشابه به افغانستان شوند. آلمانها کمک های بشردوستانه و چند کوماندو فرستاده اند، ولی حقیقتا، من فکر می کنم که این سازمان القاعده شاخۀ مغرب اسلامی خیلی مضنون است و زمان بندی فعالیت هایش این حدس را به ذهن متبادر می سازد که شاید تعدادی از کشورهای هم پیمان ناتو در حال ارسال کمک نظامی به آنها هستند تا شرایط را برای بهانۀ جنگ و مداخلۀ ناتو فراهم سازند. من فکر می کنم که ما شاهد بازی شرم آوری در مالی هستیم و چنین جرایانی خیلی خطرناک است، در حالی که آفریقا قاره‌ای است که خیلی به سرعت توسط چین کشف شد، اروپا و بقیۀ جهان، به عنوان مناطق آینده‌ای هستند که منابع طبیعی وسیع آنها باید زیر پوشش امنیتی قرار بگیرد.

آبشار نتایج وقتی فرانسه مداخله‌اش را در مالی آغاز کرد، همان گونه که الکس کوربا از «کونتروپوئن» (سایت لیبرال) به آرتی گفته است، می‌بایستی خودش را برای مقابله با «آبشاری از نتایج بیهوده» آماده کند، مانند جریان گروگان گیری در الجزائر:

الکس کوربا روی آنتن آر تی گفت:

«ما در حال مبادلۀ تهدید با تعدادی قربانی، یعنی غیر نظامیان هستیم». الکس کوربا تحلیل گر، فکر می‌کند که در حالی که شورشیان نیروهایشان را وارد کارزار کرده اند، منازعه به کشور همسایه گسترش یافته، و چنین روندی می تواند تمام آفریقای غربی را در بر گیرد. به باور کوربل، فرانسه با وارد شدن به چنین منازعه ای که به قطع یقین اوج گیرنده است، دچار اشتباه شده است.

و اضافه می کند:

«آیا ما واقعا برای جنگ در آفریقای غربی آماده هستیم؟ فکر نمی کنم.»

افکار عمومی فرانسه نیز از رویکرد دولت پشتیبانی نمی‌کند، «زیرا وقتی او انتخاب شد، ۶۴ درصد آرای فرانسوی فکر می کردند که فرانسوآ هولاند قادر به رویاروئی با بحران های مهم بین المللی نیست… به زودی مردم پی خواهند برد که این جنگ بیهوده بوده و خیلی پر هزینه است». این تحلیل گر در عین حال فکر می کند که فرانسه نمی تواند به سادگی از عهدۀ مخارج این جنگ بر بیاید. «ما در حال حاضر در ۱۶ عملیات جنگی در سراسر جهان شرکت داریم و مالی آخرین است. بدهی دولت یک مشکل واقعی است و بودجه از سال ۱۹۷۴ از تعادل برخوردار نیست، ما حتی یک سانتیم هم پول زیادی برای یک جنگ بیهوده نداریم.»

منبع انگلیسی: تلویزیون روسیه امروز

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 139 نفر