از ایستادگی و پیشرفت مردم کیوبا بیآموزیم
- رده: مقالات
- نویسنده: کاوه عزم
- منتشر شده در سه شنبه، 22 دلو 1392
کیوبا کشور کوچک با مساحت ١٠٩٨٨٤ کیلومتر مربع و حدود ۳۲ میلیون نفوس، در جزایر کارائیب موقعیت دارد که در سال ١٩٥٩ طی یک انقلاب توده‌ای تحت رهبری فیدل کاسترو و چه‌گوارا حکومت دست‌نشانده و ضدانسانی باتیستا را سرنگون و دولت جدید به رهبری کاسترو روی‌کار آمد.
ظهور کیوبای دموکرات و مستقل در چند کیلومتری ابرقدرت جهان که این کشور را مالکیت شخصی خود می‌دانست، ضربه دندان‌شکن برای کاخ سفید بود، بناً دولت امریکا از همان ابتدا در صدد برانداختن این دولت برآمد.
سیاست و اقتصاد کیوبا قبل از پیروزی انقلاب تحت نفوذ کامل امریکا بود. امریکا این کشور را به مرکز مافیا، مواد مخدر و فاحشه‌خانه جهان مبدل نموده، از این طریق سود سرشار به دست می‌آورد که پس از به‌قدرت‌رسیدن کاسترو، این منبع عایداتی بر رویش بسته شد.
فیدل کاسترو و یارانش در جریان مبارزه مسلحانه برای رهایی کیوبا از چنگال دولت دست‌نشانده باتیستا
با به‌قدرت‌رسیدن کاسترو، تمامی حامیان باتیستا که سرمایه‌داران بزرگ نیز بودند به امریکا پناه بردند. آنان فکر می‌کردند که دولت سوسیالیستی به زودی از بین می‌رود چون امریکا اجازه نمی‌دهد در زیر ریشش کشور مستقلی عرض‌اندام کند. امریکا برای ایجاد فشار به این کشور، تحریم‌های اقتصادی سختی وضع و تمامی روابط تجاری با آن را قطع نمود. اینک چندین دهه می‌شود که کیوبا در محاصره اقتصادی امریکا و متحدانش قرار دارد. ولی این فشارها باعث شد که مردم آن کشور شیوه‌های جدید اتکا به خود را تجربه کرده، به پله‌های ترقی راه یابند.
ایو مورالس، رییس‌جمهور بولیوی، نیز تحریم‌ها امریکا بر کیوبا را به شدت تقبیح نمود و آن را «نسل‌کشی» خواند. او امریکا را بزرگ‌ترین ناقص قوانین بین‌المللی خواند و گفت:
«امریکا بیش از نیم قرن است که تمام تلاش خود را به کار گرفته تا انقلاب کیوبا را با فشارهای زیاد از بین ببرد. این فشارها از سال ۱۹۵۹ آغاز شده است. ما می‌خواهیم تا مقامات امریکایی، این تحریم‌ها را لغو کنند و آگاه باشند که زمان باج‌گیری و غارت منابع طبیعی کیوبا به پایان رسیده است.»
«مقامات امریکایی تنها از دمکراسی دم می‌زنند اما در عمل این افراد تمامی قوانین دموکراسی را نقض می‌کنند و با برپاکردن کودتا در کشورهای دیگر قصد دارند به سوءاستفاده از شهروندان و منابع طبیعی این کشورها بپردازند.»
او گفت در این میان مردم کیوبا تنها نیستند بلکه در پهلوی کشورهای امریکای لاتین مردم سایر کشورهای جهان نیز از آنان حمایت می‌کنند.
در ۵ می ۱۹۶۰، فیدل کاستر (چپ) و چه‌گوارا (وسط) در راهپیمایی‌ای در یادبود قربانیان کشتی «لاکوبری» که توسط دولت امریکا منفجر شده بود، شرکت جستند.
وقتی تحریم و فشار اقتصادی نتوانست رژیم کاسترو را براندازد، کاخ سفید در جستجوی حمله نظامی شد. سی.آی.ای. به دستور رییس‌جمهور کندی حدود ٥٠٠٠ تن از فراریان باتیستا را در گواتمالا آموزش نظامی داد تا آنان را برای حمله بر کیوبا آماده سازد.
عساکر کیوبایی پیروزی جنگ «خلیج خوک‌ها» را جشن می‌گیرند
این گروه که در راس آن ماموران «سیا» قرار داشتند حمله خود را بر «خلیج خوک‌ها» آغاز کرده، طیاره‌های ب-٢٦ امریکا میدان‌های هوایی و سلاح‌خانه‌های کیوبا را با بمب‌ها ناپالم مورد هدف قرار دادند. ولی نیروهای کیوبا در یک مقاومت بی‌سابقه لشکر مهاجم را شکست داده و طیاره‌های دشمن را نابود کردند. شکست امریکا در «خلیج خوک‌ها» از لکه‌های سیاه در تاریخ امریکا می‌باشد. از آنجایی که کاسترو در جریان جنگ سرد در بلاک پیمان ورشو ایستاده بود، شوروی موشک‌های خود را در خاک آن کشور جابجا کرد تا در صورت حمله دوبار جواب سخت‌تر به امریکا بدهد. (*) دولت کندی از این اقدام شوروی به هراس افتید و اعلام نمود که دیگر با کیوبا کاری ندارد. ولی این گفته‌ها تنها در سطح حرف باقی ماند چون سازمان‌های جاسوسی امریکا انقلاب کیوبا را در وجود شخص فیدل کاسترو دیده با شیوه‌های گوناگون تلاش برای ترور وی داشتند.
فابيان اسکالانته، رییس سازمان استخباراتی کیوبا، می‌گوید که «سیا» ٦٣٨ بار به‌خاطر کشتن کاسترو طرح ریخت که همه ناکام ماندند. معروف‌ترین این توطئه‌ها جابجایی مواد منفجره در سیگار و صدف بحری بود. براساس این طرح‌های ناکام، در سال ۲۰۰۶ فلم مستندی تحت نام «۶۳۸ راه برای کشتن کاسترو» نیز ساخته شده است.
با تمام این دسیسه‌ها و فشارها و فروپاشی شوروی سابق و اقمارش، کیوبا تسلیم امریکای غارتگر و متجاوز نشد و راهی را که انتخاب کرده بود با اتکا به مردم و امکانات داخلی به پیش می‌برد و امروز یکی از امن‌ترین و راحت‌ترین کشورهای جهان از نگاه طبابت و علوم ساینسی به شمار می‌رود.
در کیوبا تحصیل تا صنف نهم اجباری است. ورود به نهادهای تحصیلات عالی نیز رایگان است ولی از محصلانی که وارد پوهنتون می‌شوند تعهد گرفته می‌شود که پس از فراغت برای حداقل سه سال به خدمات اجتماعی بپردازند. به همین اساس بی‌سوادی در کیوبا تقربیا ریشه‌کن شده است. بر اساس فهرست یونیسکو کیوبا در قطار پیشرفته‌ترین کشورهای جهان در زمینه تحصیل قرار دارد.
در کیوبا تحصیل کاملا رایگان است و هر فرد می‌تواند که از کودکستان تا دکترا بدون پرداخت حتا ۱ سنت تحصیل نماید.
در کیوبا هیچ شفاخانه خصوصی وجود ندارد. خدمات صحی نیز مانند تعلیم و تربیه از سوی دولت به عموم مردم بدون اخذ پول ارایه می‌گردد. هر ١٦٣ شهروند کیوبا یک داکتر دارند و هر محل به خود یک داکتر فامیلی دارد که به طور ٢٤ ساعت حاضر به خدمت اند. در سال ٢٠٠٥ در کیوبا برای هر ١٠٠٠٠٠ نفر ٦٢٧ داکتر برای امراض عمومی و ٩٤ داکتر دندان وجود داشت درحالیکه در امریکا برای همین تعداد ٢٥٥ داکتر به امراض عمومی و ٥٤ داکتر دندان وجود داشت. کیوبا از لحاظ ارایه خدمات صحی در سطح جهان بی‌مانند است. حتا سالانه شمار زیادی داکتران را به کشورهای فقیر امریکای لاتین بخصوص ونزویلا می‌فرستد و در بدل آن نفت خام و سایر وسایل مورد نیازش را به قیمت ارزان به دست می‌آورد.
مستندساز مشهور امریکایی مایکل مور در فلم مستند «سیکو» (Sicko) ساخته ۲۰۰۷، مقایسه جالبی بین سیستم صحی غارتگرانه امریکا و سیستم رایگان کیوبا دارد. او به سراغ چند تن از ماموران اطفاییه امریکا می‌رود که در جریان کار برای پاکسازی ویرانه‌های بجامانده از برج‌های فروریخته در حملات یازدهم سپتامبر به امراض مختلف تنفسی دچار شده‌اند. در فلم سخنرانی جورج بوش، رییس‌جمهور وقت امریکا، به نمایش گذاشته می‌شود که این کارمندان اطفاییه را «قهرمانان» امریکا می‌خواند، اما درحالیکه آنان خود توان پرداخت مصارف بلند تداوی را ندارد، دولت کوچک‌ترین امکانات طبی در اختیار این قهرمانانش قرار نمی‌دهد. مایکل مور اینان را به کیوبا انتقال داده، در آنجا مثل هر کیوبایی، با امکانات رایگان و عصری مورد تداوی قرار می‌گیرند. در صحنه‌ای از فلم یکی از این بیماران برای خرید ادویه مورد نیازش به دواخانه‌ای سرمی‌زند و در کمال ناباوری درمی‌یابد آنچه او در امریکا هر بوتل در بدل ۱۲۰ دالر به دست می‌آورد در کیوبا فقط در بدل ۵ سنت قابل دریافت است.
تعداد داکترانی که دولت کیوبا به خاطر خدمات طبی به جهان می‌فرستد از تعداد داکترانی که سازمان صحی جهان (WHO) می‌فرستد بیشتر است. بر اساس ارقام «سازمان صحی جهان»، اوسط عمر در کیوبا برای مردان ٧٦ و برای زنان ٨٠ سال است درحالیکه در سطح جهان این رقم ٦٨ سال به طور اوسط است. میزان مرگ‌و‌میر کودکان در کیوبا پنج عشاریه چهار در ١٠٠٠ نفر است درحالیکه در جهان به طور اوسط این رقم ٤٩ کودک است. احتمال مرگ‌و‌میر قبل از ٥ سال در کیوبا ٦ تن از ١٠٠٠ نفر است حال‌آنکه اوسط جهان ٦٥ تن می‌باشد.
اکثریت مردم کیوبا در مناطق شهری زندگی می‌کنند و بالاتر از ٩٥ فیصد مردم آن به آب آشامیدنی صحی دسترسی دارند. دولت کیوبا به‌خاطر سهولت بیشتر به شهروندانش یک سهمیه‌بندی غذایی را درنظر گرفته که مطابق آن مردم می‌توانند یک بسته غذایی را که شامل برنج، تخم، کچالو، گوشت و سبزیجات می‌باشد در بدل ۱ عشاریه ۲ دالر به دست آورند که همین بسته را باشندگان امریکا در بدل ٥٠ دالر دریافت می‌کنند.
دولت کیوبا برای زدودن فقر، به تمامی افراد واجد شرایط زمینه کار فراهم کرده و تنها ۱.۷ فیصد مردم آن بی‌کار هستند، درصورتی‌که این رقم در امریکا به ۱۴.۳ فیصد می‌رسد.
زنان در ارتش انقلابی کیوبا. فیدل کاسترو در یکی از سخنرانی‌هایش می‌گوید: «جامعه‌ای که در آن زنان دوشادوش مردان می‌جنگند، شکست‌ناپذیر است.»
این کشور کوچک نمونه آموزنده‌ای برای مردم افغانستان است. امروز نوکران و جارچیان امریکا گلو پاره می‌کنند که با رفتن امریکا ما یتیم و بی‌سرپرست می‌شویم و حتا نمی‌توانیم که کشور خود را اداره کنیم. تعدادی از این وجدان‌باخته‌های امریکاپسند رذالت به خرج داده مدعی اند که تعریف مفاهیم استقلال و اتکا به خود در قرن بیست و یکم تغییر نموده و هیچ کشور درحال رشد بدون اتکا و یاری کشورهای بزرگ نمی‌تواند حیاتش را بسر برد. اما نمونه درخشان ایستادگی، دفاع از استقلال و تمامیت ارضی و پیشرفت کیوبا در برابر قدرت‌های بزرگ جهان سیلی محکمی‌است به روی این قماش عناصر میهن‌فروش و بزدل.
مردم افغانستان باید از کیوبایی‌ها بیآموزند که چگونه با قبول سختی‌ها و دشواری‌ها توانستند زنجیرهای غلامی و بردگی را دور انداخته، با مبارزه و تلاش‌های پیگیر شان زندگی راحت در یک فضای نسبتا آزاد داشته باشند.
* تمایل بیش از حد کاسترو به شوروی سابق و مناسبات گرم آن با میهن‌فروشان خلقی‌‌ـ‌پرچمی افغانستان و دعوت و پذیرایی از سران پوشالی نوکران روس در هاوانا را می‌توان از اشتباهات زننده رژیم کاسترو خواند که تفصیل آن از حوصله این مقاله خارج است.
رییس‌جمهور افغانستان در پناه ده‌ها هزار عسکر خارجی هنوز جرئت بیرون‌شدن از ارگ را ندارد ولی رییس‌جمهورهای کشورهای امریکای لاتین در ملی بس در شهر هاوانا گشت‌وگذار می‌کنند.
