در ۲۰۱۷ جنگ به‌طور بی‌سابقه جان کودکان افغان را می‌گیرد
- رده: ترجمه از منابع بیرونی
- نویسنده: روچی کمار | مترجم: سمیر
- منتشر شده در دوشنبه، 08 جوزا 1396
عبدالله، ۸ ساله از ولایت غزنی، در «شفاخانه ایمرجنسی» کابل بستری است. او در جنگ میان اردوی ملی افغان و طالبان هنگامی که راکتی در نزدیک خانه شان اصابت نمود زخمی شد که منجر به قطع‌شدن یک دست و ضربه شدید در سرش شد. (عکس از: ایوان ارماندو فلوریس)نویسنده: روچی کمار | مترجم: سمیر
منبع: نشریه انترنیتی «تروت‌اوت»، ۲۴ می ۲۰۱۷
در صبحگاهان اواسط اپریل، علی‌سینای چهارساله در مزرعه بیرون خانه شان در ولایت میدان وردک افغانستان، واقع در ۸۰ کیلومتری شهر کابل، بازی می‌کرد. با درک ناچیز از جنگ در چهاردوبر شان، علی‌سینا و دوستانش نمی‌دانستند که آن شی بزرگ فلزی که آنان در آن روز در کشتزارها یافته بودند، در حقیقت سرگلوله منفجرنشده باقیمانده از جناح‌های درگیر بود. این دخترکان برای نوبت نخست بازی با این جنگ‌افزار کشنده با هم در ستیز بودند تا این که علی‌سینا برنده شد و دقایقی پس از برداشتن آن از زمین در دستش انفجار نمود.
در مصاحبه‌ای در «شفاخانه ایمرجنسی» کابل، داکتر متخصص علی‌سینا برایم گفت: «او در ناحیه رو، چشم‌ها، سینه و دستانش جراحات سطحی برداشته است.»
۲ می ۲۰۱۷: علی‌سینای ۴ ساله با مادرش در «شفاخانه ایمرجنسی» کابل. (عکس از: ایوان ارماندو فلوریس)
درحالیکه مادر علی‌سینا در انتظار به هوش آمدن دخترکش بود، برایم گفت: «درمورد این نوع قضایای که با خانواده‌های دیگر در قریه ما اتفاق افتاده بود، زیاد شنیده بودم ولی هیچ‌گاهی تصورش را نمی‌کردم که با یکی از کودکان من نیز چنین اتفاق بیافتد. نمی‌دانم که این بم را طالبان یا اردوی ملی گذاشته بودند، اما نکته واضح این است که اخیرا جا گذاشته شده بود.» و در ادامه شرح داد که از سه سال بدینسو در ولسوالی شان جنگ‌های دوامدار جریان دارد.
در کشوری که بار بار به حالت جنگ برمی‌گردد و در سه سال گذشته تعداد تلفات افزایش یافته است، قصه علی‌سینا یک اتفاق نادر و تازه نیست. از ۲۰۰۹، زمانی که یوناما شروع به مستندسازی تعداد تلفات غیرنظامیان نمود، ۲۰۱۶ بدترین سال به شمار می‌رود.
فقط هفته گذشته، انفجاری در لغمان جان ۵ کودک را گرفت. این کودکان در نزدیکی خانه ساعت‌تیری می‌کردند که سرگلوله منفجرنشده هاوان را یافتند که به احتمال قوی کمی پیشتر در همان روز شلیک شده بود. این پنج کودک مربوط یک خانواده در اثر انفجار هنگام ساعت‌تیری با آن جان باختند. تادامیچی یاماموتو، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل برای «هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان - یوناما» در مصاحبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «خانواده‌ای در یک لحظه تباه شد، این وحشت یکی از رخداد‌های متعددی است که در تاخت و تاز فصل جنگ فعلی به ثبت رسیده است.»
در گزارش سالانه ۲۰۱۶ خود، دفتر «یوناما» ۱۱،۴۱۸ تلفات غیرنظامیان را مستند نموده که افزایشی نسبت به سال‌های گذشته می‌باشد. کم از کم ۳۰ فیصد قربانیان را کودکان می‌سازند. گزارش مذکور از تلفات ۳،۵۱۲ کودک (۹۲۳ کشته ۲،۵۸۹ زخمی) می‌نویسد که ۲۴ فیصد افزایش نسبت به ۲۰۱۵ را نشان می‌دهد و بیشترین تعداد تلفات کودکان در یک سال که تا به حال توسط «یوناما» ثبت شده است.
۲ می ۲۰۱۷: برکت‌الله، ۱۰ ساله از ولایت پکتیکا که زمانی یکجا با کاکایش بر موترسایکل سوار بودند از روی مین گذشته و منجر به زخمی‌شدن پای راست و دست چپ وی شد. (عکس از: ایوان ارماندو فلوریس)
در این سال وضع بهتر نشده است. بر اساس آخرین گزارش، چهار ماه اول ۲۰۱۷ بدترین دوری بوده که تا هنوز برای تلفات کودکان به ثبت رسیده است. در اعلامیه این دفتر سازمان ملل می‌خوانیم: «"یوناما" گواه بالاترین تعداد تلفات کودکان غیرنظامی ثبت‌شده ناشی از رویدادهای جنگی در افغانستان به‌شمول بالاترین تعداد کودکان کشته‌شده در عین ماه‌هایی که این دفتر از ۲۰۰۹ بدینسو قضایا را مستند نموده، می‌باشد.» از جنوری تا اپریل ۲۰۱۷، «یوناما» به‌طور ابتدایی ۹۸۷ قضیه تلفات کودکان (۲۸۳ کشته و ۷۰۴ زخمی) را ثبت نمود که ۲۱ فیصد افزایش در مقایسه با عین ماه‌های ۲۰۱۶ را نشان می‌دهد.
«یوناما» افزایش تعداد تلفات کودکان را به «استفاده مداوم غیرمستقیم و یا مواد منفجره در مناطق پرنفوس غیرنظامی و استفاده غیرقانونی و کورکورانه بم‌های دست‌ساز» نسبت می‌دهد. در این اعلامیه «از طرف‌های درگیر جنگ خواسته شده تا در مناطق تحت اداره شان علامت‌گذاری، تسویه، برچیدن و نابودسازی مواد منفجره باقیمانده از جنگ را آغاز کنند.»
درحالیکه عده‌ای از تلفات کودکان ناشی از حملات شورشیان و حملات هوایی نیروهای طرفدار دولت می‌باشد، نکته قابل شگفت این است که تعداد وسیع تلفات در اثر انفجار مهمات منفجرنشده باقیمانده در میدان جنگ از سوی طرف‌های درگیر که قادر به تسویه آن نبوده‌اند، صورت گرفته است. گزارش مذکور اظهار می‌دارد که «۵۵۴ قضیه تلفات کودکان (۱۶۷ کشته و ۳۸۷ زخمی) به سبب بم‌های فشاری و دست‌ساز» در ۲۰۱۶ به وقوع پیوسته‌اند.
۲ می ۲۰۱۷: برکت‌الله، ۱۰ ساله از ولایت پکتیکا (عکس از: ایوان ارماندو فلوریس)
برای توضیح این مسئله، گزارش مذکور به مرگ دو کودک خردسال و زخمی‌شدن هفت کودک دیگر در عروسی‌ای در ولایت کندز اشاره می‌کند که در اثر انفجار راکت سرشانه‌ای به‌جامانده از تهاجم طالبان بر شهر در ماه گذشته، صورت گرفت.
در رویداد دیگر، «یوناما» گزارش داد که بنابر انفجار یک جنگ‌افزار منفجرنشده که از سوی یک پایگاه بین‌الملل نظامی در ولسوالی شاه‌جوی زابل باقی مانده بود، یک کودک جان باخت و پنج تن دیگر زخم برداشتند.
براساس گزارش سازمان ملل، کم از کم ۲۳۵ قضیه تلفات غیرنظامیان (۱۲۷ کشته و ۱۰۸ زخمی) به سبب عملیات‌های هوایی نیروهای بین‌الملل نظامی صورت گرفته‌اند که صعود تند ۴۴ فیصدی نسبت با ۲۰۱۵ را نشان می‌دهد. به‌طور مثال، در اخیر ۲۰۱۶ یک سلسله حملات هوایی توسط نیروهای بین‌المللی در کندز ۳۲ تن را به قتل رساند و ۳۶ دیگر را زخمی کرد که به‌طور عمده زنان و کودکان بودند. این سلسله حملات هوایی را نباید با حمله پیشین ۲۰۱۵ آن در کندز به اشتباه گرفت که همچنان توسط نیروی بین‌المللی انجام شده و شفاخانه «داکتران بدون مرز» را در هنگام تصرف ولایت توسط طالبان هدف قرار داده بود.
شفاخانه‌هایی همچون «شفاخانه ایمرجنسی کابل» که علی‌سینا را تداوی نمود، افزایش تلفات کودکان را تصدیق می‌نمایند. دایان پانیک، هماهنگ‌کننده برنامه‌های «شفاخانه ایمرجنسی» به من گفت: «این واقعیت دارد؛ ما تعداد بیشتر تلفات کودکان را در ۲۰۱۶ مشاهده نمودیم. در حدود ۲۷ فیصد مریضان ما زیر سن ۱۸ بودند و در میان آنان اکثر شان زنان بودند؛ بیشتر شان قربانیان بم‌های کنارجادهای بودند.» و در ادامه علاوه نمود: «این ارقام به ما می‌گوید که بلی این سال بدتر خواهد بود؛ این شفاخانه به‌طور دوامدار مصروف است. به ندرت روزی را داریم که کدام بستر ما خالی باشد.»
آمار و ارقام در میان گذاشته‌شده توسط «شفاخانه ایمرجنسی» نشان می‌دهد که تلفات جنگ در ۲۰۱۶ نسبت به ۲۰۱۵، ۱۰ فیصد افزایش داشته است. پانیک شرح می‌دهد: «در پنج سال اخیر دوچند شده است.»
نازبی‌بی، ۹ ساله از ولایت لغمان، در هنگام بازی با دو کودک دیگر با بم کنارجادهای بر خوردند. (عکس از: ایوان ارماندو فلوریس)
هرچند، برای پانیک یا هر داکتر دیگر مشکل است که تصدیق نمایند که آیا بم‌های کنارجادهای توسط شورشیان یا نیروهای طرفدار دولت جا گذاشته شده‌اند. داکتری در بخش اطفال برایم گفت: «بم‌ها و گلوله‌های انفجاری هویتی ندارد. ما چره‌ها و سیم‌های فلزی را حتا از بدن کودکان دوساله بیرون می‌کشیم. مشکل است که بگویم کی آن‌ها را جابه‌جا نموده بود.»
...
«یوناما» بر این باور است که نیروهای ملی افغان و گرو‌ه‌های مسلح طرفدار دولت مرتکب ۲۱ فیصد تلفات کودکان اند.
...
قسمی که مصیبت‌های جیوپولتیک ادامه می‌یابند، کشتار کودکان را نیز پایانی نخواهد بود.
اخیرا با مادر سعیده ۹ ساله ملاقات نمودم که در زدوخورد میان نیروهای افغان و گروه محلی طالبان در ولایت غزنی گیر مانده بود. سعیده گوسفندان خانواده‌اش را در چراگاه نزدیک خانه‌ی شان برده بود که گلوله‌ای بر سرش اصابت نمود و منجر به خونریزی در مغز وی شد. او به «کلینیک ساحوی ایمرجنسی» در مرکز غزنی برده شد و یک روز بعد به کابل انتقال داده شد.
مادر سعیده به من می‌گوید: «نمی‌دانم که مرمی را کی شلیک کرد ولی حالا چیزی نمانده که دخترم را از دست دهم.» درحالیکه وضع سعیده بدتر شده می‌رود و به گفته‌ی داکترش، امید کمی برای زنده‌ماندن وی مانده است. داکتر مذکور علاه می‌کند: «ولی کودکان اکثرا شما را به حیرت می‌اندازند، آنان قویتر از امتیازی که ما به آنان می‌دهیم، هستند.» حتا در وسط تمام بدبختی‌ها، روزنه امید پابرجاست.
درحالیکه امریکا برای افزایش جنگ پایان‌ناپذیرش آمادگی می‌گیرد، معلوم نیست که در این جنگ چه تعداد کودکان بیشتر جان خواهند داد؟ در حال حاضر، همه‌چیز برخلاف آنان پیش می‌رود.
