۱۲ سوالی که روزنامه‌نگاران ترکیه نباید بپرسند

erdogan

این روزها اردوغان، که اکثر مردم ترکیه و کوردستان او را به ‌مثابه هیتلر ثانی می‌شناسند، تلاش دارد تا با تغییر قانون اساسی، صلاحیت‌های بیشتری برای خود واگذار کند. این جلاد هزاران انسان بی‌گناه و آزاده ترکیه و کوردستان، همسان برادران اخوانی‌ افغانش در سرکوب، فساد و تزویر شهرت دارد که چند موردش را در ذیل می‌خوانیم:

۱۲ سوالی که روزنامه‌نگاران ترکیه نباید بپرسند

نویسنده: مایکل روبن | مترجم: احمر
منبع: AEI
۲۵ اکتوبر ۲۰۱۶

آزادی مطبوعات از قربانیان عمده حاکمیت رجب طیب اردوغان بوده است. وی روزنامه‌ها را توقیف نموده، مدیر مسوول آنها را مورد پیگرد قانونی قرار داده و خبرنگاران را به زندان انداخته است. سازمان «گزارشگران بدون مرز» در میان ۱۸۰ کشور جهان آزادی مطبوعات ترکیه را در رده ۱۵۱ قرار داده، یعنی پایین‌تر از روسیه‌ی ولادیمیر پوتین. در سال آتی با ادامه وضعیت اضطراری و عملیات تصفیوی اردوغان، احتمالا با افت بیشتر، ترکیه حتی پایین‌تر از جمهوری اسلامی ایران جا گیرد.

کدام سوالاتی اند که روزنامه‌نگاران اغلب رسانه‌های چاپی، رادیویی و تلویزیونی که بقای شان منوط به دولت ترکیه می‌باشد، در عقب دروازه‌های بسته روی آن‌ها گفتگو می‌کنند ولی حق گزارش‌ آن را ندارند؟

تعدادی قرار ذیل اند:

۱. چگونه اردوغان یک میلیاردر شد؟

اردوغان در خانواده‌ای نسبتا فقیر در کنار بحیره سیاه به دنیا آمد. پدرش بعنوان محافظ در ساحل مشغول کار بود. اردوغان حتی در مقطعی، برای کسب درآمد بیشتر به دستفروشی خوراکه پرداخت. وی با فراغت از یک مدرسه دینی در ۱۹۷۳ فورا پا به حرفه سیاست نهاد. چگونه مردی چون اردوغان به سرعت به یک میلیاردر مبدل شد؟

مردم ترکیه در این رابطه نظر خیلی خوبی دارند: اردوغان در نتیجه دورانی که به سمت شاروال توظیف بود با درج ۱۳ مورد قضیه فساد مالی مواجه گشت؛ مصونیت قضایی پارلمان به این مفهوم بود که این قضایا هرگز حل نگردند. سفارت امریکا گزارش داد که اردوغان حداقل هشت حساب بانکی در سویس دارد. او بخشی از ثروتش را ضمن اعطای تحفه عروسی به پسرش برملا ساخت. در یک نوار ثبت‌شده -اصلی اما درز کرده بصورت غیرقانونی- از تماس تلفنی اردوغان، وی احتمالا از آب ‌کردن یک میلیارد دالر پول نقد سخن می‌گفت. اردوغان با استفاده از قدرتش، محاکم را وادار به باطل ساختن شکایات علیه خودش و سارنوالان و قضات مصمم به محاکمه‌اش را، بازداشت نمود. شاید پرسش‌های مشابهی در ارتباط با سرمایه‌های مرموز پسرش بلال نیز پرسیده شوند. هر روزنامه‌نگار مقیم ترکیه که پیراموان ثروث اردوغان و خانواده‌اش کنکاش نماید، برای دهه‌های متمادی خود را در عقب میله‌های زندان خواهد یافت.

۲. سند فراغت پوهنتون اردوغان کجاست؟

در زندگینامه رسمی اردوغان نگاشته شده که وی سند فراغت را در ۱۹۸۱ از بخش علوم اقتصادی و تجاری پوهنتون مرمره دریافت نمود. مشکل اینجاست: چنین بخشی اصلا در پوهنتون مرمره وجود ندارد. در ۱۹۸۲ پوهنتون مذکور فاکولته علوم اقتصادی و اداری خود را افتتاح نمود ولی هرگز هیچ مدرکی از حضور اردوغان در آنجا موجود نبوده است. داشتن سند چهار ساله پوهنتون یکی از پیش‌شرط‌های ریاست‌جمهوری می‌باشد. اگر اردوغان در رابطه با داشتن چنین سندی دروغ گفته باشد، آیا وی می‌تواند منحیث رییس‌جمهور باقی بماند؟

۳. آیا داستان دیگری در پشت قصد کودتا نهفته است؟

مبادرت به کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ که اردوغان آن را «تحفه خداوندی» نامید، بزرگترین خبر سال ترکیه باقی ماند. ظرف چند ساعت، وی طرفداران فتح‌الله گولن متفکر مسلمانی را که تا ۲۰۱۳ با وی اهدافی مشترکی را بنیان گذاشته بود، متهم به سازماندهی کودتا نمود.

سوال‌های متعددی در این زمینه است. اکثر مقامات بلندرتبه نظامی دخیل در کودتا طرفداران گولن نبودند؛ در حقیقت، عده‌ای رابطه به مراتب نزدیکتر با حزب حاکم داشتند. برعلاوه، اردوغان تا آخر برملا نساخت که از ساعت ۵ عصر روز کودتا تا ۱:۳۰ شب در کجا بود. چنین به نظر می‌رسد که اردوغان از پیش در مورد قصد کودتا مطلع بوده و چه بسا که مشوقش هم بوده باشد تا زمینه سرکوب مخالفانش را فراهم آورد. در کشور نورمال این موضوعی برای تحقیق مطبوعات است اما در ترکیه روزنامه‌نگاران فقط حرف خود اردوغان را می‌گیرند.

مسئله دیگری مربوط به کودتا را که رسانه‌های ترکیه حق ندارند مورد بازپرس قرار دهند اینست که مسوول تلفات غیرنظامیان در شب کودتا کی است. پرسش‌ها در باره «شرکت مشورتی دفاعی بین‌المللی سادات» و گزارش ترک‌ها مبنی بر آموزش ارتش مخفی در خدمت اردوغان، ‌ارتش شبیه «سپاه پاسداران ایران» قبل از وقوع کودتا توسط این شرکت نیز بی‌پاسخ مانده‌اند.

۴. اگر سازمانی موسوم به «سازمان تروریستی فتح‌اللهی» موجود است پس سازمان موسوم به «سازمان تروریستی اردوغانی» نیز وجود دارد؟

اردوغان لقب «سازمان تروریستی فتح‌اللهی» به طرفداران فتح‌الله گولن را چنین توجیه می‌کند که آنان به ‌طور آشکارا از گولن دفاع نموده و برای سود و قدرت شخصی خویش، شبکه حمایوی‌ای را تشکیل داده‌اند. اگر چنین است، پس در مورد طرفداران اردوغان چه؟ در این صورت، اگر «سازمان تروریستی فتح‌اللهی» موجود است پس «سازمان تروریستی اردوغانی» نیز وجود دارد؟

۵. اگر گولن یک تروریست است، پس چرا اردوغان قبل از ۲۰۱۳ با وی همکار بود؟

اگر صحبت بر سر شبکه و فلسفه دینی باشد، پس فرقی میان گولنِ قبل از ۲۰۱۳ و پس از آن وجود ندارد. همچنان، عین مسئله در رابطه با اردوغان نیز مصداق می‌یابد. یگانه فرق میان گذشته و حال، ایتلاف سیاسی است. اردوغان تاکید می‌ورزد که گولن یک تروریست کارکشته است. اگر چنین است و گولن حالا نیز همان مردیست که طی یک دهه نخست حاکمیت اردوغان بود، چرا اردوغان چنین اتحاد نزدیکی با وی داشت؟

۶. چرا گزارش از حملات «حزب کارگران کوردستان- پ‌ک‌ک»‌ درست است ولی از حملات «دولت اسلامی» نه؟

وقتی پ‌ک‌ک یا گروه حاشیه‌ای کورد دست به حملات می‌زنند، با ادامه تحقیقات خبر برای چندین روز سرخط اخبار ترکیه باقی مانده، مقامات از مظنونان نام می‌برند و غیره. عین نکته در مورد «حزب/جبهه انقلابی رهایی مردم» نیز صدق می‌کند که بر سفارت امریکا در انقره در ۲۰۱۳ حمله نمود. اما وقتی «داعش» حمله کرد، دولت ترکیه بر گزارش پیرامون تحقیقات ممنوعیت‌هایی وضع نمود.

۷. چرا استخبارات ترکیه به «جبهه‌النصره» و «داعش» کمک نمود؟

همچنان شواهد انکارناپذیری نشان می‌دهد که هر دو «جبهه النصره» و «القاعده» دخیل در سوریه و نیز خود داعش تسلیحات، حمایت و تجهیزات را از مقامات ترکیه به دست آورده‌اند. هنگامی که روزنامه‌نگاران خبر را با مدارک تصویری به نشر رساندند، واکنش اردوغان بازداشت مدیرمسوول روزنامه نشر‌کننده بود. بر علاوه، وقتی سربازان ترکی از حمل سلاح به داخل سوریه جلو گرفتند، اردوغان به‌جای دستگیری قاچاقبران امر گرفتاری سربازان را داد. سانسور یک موضوع،‌ کذب آنرا ثابت ننموده بلکه فقط پرسش‌های بیشتری را برمی‌انگیزد.

۸. آیا دسته مرگ ترکیه در عقب قتل‌های پاریس است؟

در ۲۰۱۳، سه فعال کورد در دفتر شان در پاریس به قتل رسیدند. هر سه عضو پ‌ک‌ک بودند. در حالی ‌که امریکا و ترکیه، این حزب را گروه تروریستی می‌دانند، آن زمان ترکیه در سطح بالایی مصروف گفتگوهای صلح با پ‌ک‌ک بود. فرانسه عمر گونی مرد ترکی ۳۲ ساله‌ای را بازداشت نمود که از ۹ سالگی مقیم فرانسه بود. صدای ثبت‌ شده از تماس تلفنی وی با مربی‌اش در سازمان استخباراتی ترکیه پس از انجام قتل، این پرسش را پیش می‌کشد که آیا دولت ترکیه قتل مخالفانش را پایتخت یکی از اعضای ناتو رهبری نکرده بود؟

۹. چرا اردوغان دامادش را منحیث وزیر نفت مقرر کرد؟

برات البیراک، داماد ۳۷ ساله اردوغان، در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۵ منحیث وزیر انرژی مقرر گردید. آیا او شایسته‌ترین فرد بود و یا عوامل دیگری درکار است؟ آیا تمایل شدید اردوغان برای گفتگو در باره معاملات انرژی با رییس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین و مسعود بارزانی رییس‌جمهور بی‌چون و چرای اقلیم کوردستان در عدم حضور ماموران دولتی، و مقرری البیراک راهی برای جلوگیری پس‌لگدها و نگهداری مسایل در چوکات خانوادگی نبود؟

۱۰. آیا می‌توان در باره شرکای اردوغان حرف زد؟

اردوغان شرکای عجیبی دارد. شاید برای دوستان اردوغان در ترکیه فرش سرخی هموار باشد، ولی برای اکثریت سایر مردمان، آنان فقط «شریر» اند. در اوایل یاسین القادی، تجارت‌پیشه‌‌ی سعودی بود که وزارت خارجه امریکا و ملل متحد روابط با القاعده و اسامه‌بن‌لادن را به او نسبت دادند. با روابط پسر اردوغان با این مرد که هنوز تعزیرات بر او وضع است، این پیوند محکمتر گردیده است.

اردوغان و گلبدین
اردوغان و گلبدین

گلبدین حکمتیار، از جنایتکارترین انسان‌ها در افغانستان است. در اوایل جنگ مقاومت، مجاهدین او بعنوان یگانه جنگسالار افغانی که برنده هیچ جنگی در مقابل روس‌ها نبود، شهرت یافت. در عوض، وی همواره فقط بر آن حریفان افعان یورش می‌برد که به جایگاه بالا دست ‌می‌یافتند. این حکمتیار بود که پس از خروج روس در ۱۹۹۲ جنگ داخلی را آغاز کرد. در سال‌های اخیر، او متحد طالبان، القاعده و اردوغان شده است. چگونه اردوغان با حکمتیاری که ترکیه وی را تروریست قلمداد می‌کند، ملاقات نموده و آشنا شد؟

البته اردوغان ارتباطاتی با خالد مشعل رهبر نظامی حماس، علی خامنه‌ای رهبر ایران و معاملات تجاری شخصی با رییس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین نیز دارد.

۱۱. چه قراردادی را با پوتین امضا نموده‌اید؟

یک سال پیش، روابط روسیه و ترکیه از جنگ سرد بدینسو در نازلترین سطح قرار داشت و پس از دیدارها در اگست، هردو رهبر تصمیم گرفتند تا خصومت‌های شان را مدفون سازند. این با معامله لوله نفت و گفتگوی خریداری نظام موشکی روسی توسط ترکیه، ادامه یافت. آیا چیزی‌ بیشتری هم بود؟ آیا اردوغان از قرارداد تاسیس احتمالی پایگاه روسیه در خاک ترکیه، مثلا در مارسین نیز صحبت کرد؟ با آن که بعید به نظر می‌رسد اما آیا پوتین تصمیم گرفته تا سلاح‌های تاکتیکی هستوی روسی را در خاک ترکیه جا دهد؟ در سطح شخصی‌ای، آیا اردوغان پولی در بانک‌های روسیه دارد؟ آنها سرمایه‌های شخصی اند و یا دولتی؟

۱۲. انکار محکمه از بستن «حزب عدالت و توسعه» در ۲۰۰۸ چه را شرح می‌دهد؟

در ۲۰۰۸، محکمه قانون اساسی ترکیه مجازاتی را علیه حزب حاکم عدالت و توسعه اردوغان در نظر گرفته بود که شاید منجر به انحلال این حزب می‌شد، ولی برعکس در آخرین دقایق نظر یکی از قضات تغییر کرد و این حزب پابرجا ماند. اغلب مردم ترکیه از این حرف می‌زنند که چگونه یک تجارت‌پیشه، که مدت طولانی سگ شکاری اردوغان بود، پول گزافی را لحظه‌ای قبل از رای ‌گیری به حساب بانکی آن قاضی واریز نمود.

مقالات برگزیده

مقالات رسیده

هنر و ادبیات

از صفحات تاریخ ما

تعداد مهمانان حاضر: 47 نفر