زنان آیسلند چگونه به جایگاه رفیع رسیدند؟
- رده: مقالات
- نویسنده: نوید نابدل
- منتشر شده در شنبه، 02 عقرب 1394
به تاریخ ۲۴ اکتوبر ۱۹۷۵، درست چهل سال قبل از امروز، زنان آیسلند با یک اعتصاب سراسری و کمسابقه تاریخساز شدند. درین روز حدود بیستوپنج هزار زن (یکدهم نفوس کشور در آن زمان) در یک اقدام هماهنگ دست از کار کشیده در اعتراض به تبعیض جنسی به جاده ها برآمدند. در آن روز هیچ زنی بر سر کار حاضر نشد، زنان خانهدار از پخت و پز و رسیدگی به خانه و کودکان شان دست برداشته در میدان اصلی پایتخت تجمع نمودند. آنان خواهان برابری دستمزدها و رفع تبعیض بودند.
زنان با این اعتصاب تاریخی خواستند ثابت کنند که در نبود آنان کشور فلج میشود و عملا چنین شد. در آن روز کشور دچار هرج و مرج و بینظمی بود. مردان مجبور بودند به کودکان شان رسیدگی کرده شکم شانرا سیر کنند، در مغازههای شهر فوری ساسچ و تخممرغ و دیگر خوردنیهای زودپز ناپدید شد و فریاد مردان و کودکان هرسو بلند گردید.
زنان که موفق شده بودند اکثر اتحادیههای کارگری را نیز به دنبال خود بکشانند، با این مبارزه سنگبنای تغییرات عظیم تساوی حقوق زن و مرد را در آن کشور گذاشتند. فقط یک سال بعد، در ۱۹۷۶ دولت «قانون تساوی جنسیت» را نافذ نمود که طبق آن تبعیض جنسی در محل کار ممنوع گردید.
پنج سال بعد در ۱۹۸۰ آیسلند صاحب نخستین رییس جمهور منتخب زن در تاریخ اروپا گردیده ویگدیس فینبوگادوتیر (Vigdis Finnbogadottir) که یکی از زنان سازمانده این اعتصاب بود به قدرت رسید و توانست تا سال ۱۹۹۶ چهار دوره متوالی جایگاهش را حفظ کند. در سال ۲۰۱۰ نخستین صدراعظم زن نیز درین کشور به کرسی نشست.
آیسلند که زمانی از جمله فقیرترین کشورهای اروپا بود، در «شاخص توسعه انسانی» ۲۰۰۵ سازمان ملل متحد، در رتبه اول قرار گرفت. در «گزارش جهانی شکاف جنسیتی» که از سوی «مجمع جهانی اقتصاد» همهساله منتشر میشود، آیسلند طی شش سال گذشته پیاپی به عنوان برابرترین کشور جهان در راس جدول قرار داشته است.
هرچند تبعیض جنسی در آیسلند کاملا برچیده نشده و در سال ۲۰۰۵ نیز حدود پنجاههزار زن در اعتراض به عدم تساوی در دستمزد زنان و مردان به اعتصاب دست زنند، اما در مقایسه با کشورهای دیگر، زنان آن از وضعیت کاملا بهتری برخوردار اند.
نقش فعال زنان در تولید اجتماعی و مبارزه آنان میتواند راه را برای کسب جایگاه رهبریکننده و برابر با مردان در عقبمانده ترین جوامع هموار نماید. اما برابری کامل جنسی در جامعهای میسر است که استثمار در آن ریشهکن گردیده باشد.