کارتون یک قرن قبل در «سراج‌الاخبار افغانیه»
- رده: کاریکاتور
- نویسنده: غلام‌محمد خان
- منتشر شده در پنج شنبه، 05 سنبله 1394
کارتونیست: غلام‌محمد خان
این کارتون بیش از یک قرن پیش در جریان جنگ اول جهانی، در شماره اول، سال چهارم «سراج‌الاخبار افغانیه» به تاریخ ۱۴ سنبله ۱۲۹۳ (۶ سپتامبر ۱۹۱۴) به نشر رسیده است. «سراج‌الاخبار» در عصر امیر حبیب‌الله خان تحت مدیریت محمود طرزی منتشر می‌شد که باوجود قیدوبندهای سلطنت، از طریق آن سعی می‌ورزید مردم افغانستان را با تمدن و افکار مترقی آشنا سازد.
توضیحات ذیل با آن به چاپ رسیده است:
کره ارض میگوید - سرم درد میکند
طبیب شرقی میگوید: - عملیات جراحی لازم است!...
لوح فوق‌العاده
رسام شهیر شهر عزیزما عزتمند غلام‌محمد خان که معلم رسامی مکتب حربیهٔ سراجیه و مکتب حبیبیه میباشد این لوحهٔ بدیعه را خاص برای سراج‌الاخبار افغانیه ساخته و اهدا نموده است. مع‌المنونیه قبول کرده علاوةً هدیةً تقدیم انظار قارئین کرام خود نمودیم. بعضی کوته‌نظرانی که (فن رسامی) را هیچ اهمیتی نداده عبارت از یکساعت‌تیری میشمارند به این لوح یک نظر امعان انداخته بینند که چه جهان معانی را در بر دارد. سر کرهٔ ارض اوروپاست که با یک دسمالی بسته بانگشت به آن اشارت شده است که درد دراینجاست. دهنش بطرف شرق است که آواز توصیهٔ لازم بودن عملیات جراحی بیک شکل طبیب پژمرده قیافت شرقی تجسم نموده از آن برمیآید الحاصل قلم ماهرانهٔ رسام، جهت روحانی و معنویٔ حرب حاضره را درین لوحه تصویر نموده است هزار آفرین!
کارتون یک قرن قبل در «سراج‌الاخبار افغانیه»
