«افتخارلی جاسوس لر» یاکی وطن ساتووچی جانیلر
- رده: اۉزبېکچه بۉلیمی
- نویسنده: رها آرزو
- منتشر شده در دوشنبه، 01 سرطان 1394
تانیقلی شورای نظار حزبی دن بۉلگن امرالله صالح، ۲۰۰۴ دن باشلب ۲۰۱۰ نچی ییلگچه کرزی حکومتی نینگ دوریده خوفسیزلیک ریاستی نی باشلیغی بۉلگن. سۉنگی کونلرده «هشت صبح» گزیته سیدن «افتخارلی جاسوس لر» عنوانی آستیده قطار مقاله لر ترقته دی. حاضرگچه اوشبو مقاله لر سانی اۉن اوچته گه اېتیشگن. بو مقاله لرده هفت ثور کودتاسیدن کېینگی حادثه لری و اۉلکه نی استخبارات دستگاه سی نینگ نقشینی کۉرستماقچی دیر.
بو حرکتی افغانستانگه نه فقط؛ بلکیم مردمگه قرشی و کۉپینچه مستبد رژیم روی کار بۉلگن اۉلکه لرگه، دولت جاسوس لری و برچه استخبارات دستگاه لریگه کیشیلر نفرتیگه بۉلیب، اینگ یمان آتی بۉلگن. موساد اسراییل، سی آی ای امریکا، آی اس آی پاکستان، کی جی بی شوروی، واواک ایران، ام آی شش انگلستان، گشتاپوی آلمان هیتلری و ... بولرنینگ برچه سی انسانیتگه قرشیلیک و وحشیلیک بېلگی لری دیر؛ چونکه بولرنینگ برچه لرینی تاریخچه سی قان توکیش، خاینلیک و وحشیگرلیکدن تۉلیق بۉلگن.
بیزنینگ افغانستانیمیزگه همیشه معامله چیلر، حاکملر کوچیگی و منفور عنصرلر جاسوس کیشیلر دېب ذهنیت تاپگن. بیر روشنفکرنی جاسوس دېب عیبلش اونینگ شخصیتی نی بولغش دیر. بیراق افغانستان اۉن تۉرت ییل امریکا نینگ قللیک حاکمیتی ده برچه دنیا نینگ یمان آتلی استخبارات سازمان لری نینگ جاسوس لرینی اۉرنی بۉلدی. اۉلکه گه دالر حاکمیت قیلدی و امریکا کېینگ کۉلمده زهرلنتیره دیگن رسانه لیک تبلیغاتی بیلن نجات فرشته سی حیثیده افغانستان مردمینی رنگله دی. ساتیلگن و اینیقسه حقارتلنگن روشنفکر عنصرلری لشکری بیلن یوزمه-یوز بۉلیب، جاسوس لیککه فخرلنیب، استخبارات لیک علاقه و غرورلیک حسینی باشقه لرگه کۉرسته دی. بیر اۉلکه نینگ جمهور ریسی رسمی صورتده سی.آی.ای، ام. آی.شش و واواک تمانیدن بوجی دالر لرتاپیب و اونی تقدیرلب، «کۉپ فایده لی» دېب دوام بېریشی اوچون تاکید اېته دی. بونده ی بیر وضعیت باشقه اۉلکه لرگه کۉره سابقه سیز بۉلگن البته.
مېن «افتخارلی جاسوسلر» عنوانیده گی قطار مقاله نی، امرالله صالح نینگ اینتیلیشی یوقاریده گی ذکر بۉلگن نرسه لریمنی دوام بېریش اوچون دېب بیله من. کیشیلرگه جاسوس لیکنی کسب اېتیش فخرلنیش دېب ذهنیت بېریش دیر. اۉلکه ده گی دنیالیک قیرق استخبارات دستگاه دن آرتیق جاسوس توزه تیش اوچون شغلنیب، افغانلرنی استخدام قیلماقده. اوشبو آلتین وقتنی قۉلدن بېرمه ی هم دالر و هم «افتخار» نصیب قیلسه لر!
حاضر دنیاده تقریبا برچه اۉلکه لر نینگ ملی منفعت لری انحصار بۉلیب، چیکلنیب، آز سیاسی و اقتصادی حاکملر منفعتیگه اېلنگن دیر. اونینگ استخبارات دستگاه سی و ایشلاووچیلری آگاه لی و آگاه سیز قدرت حاکم لری خذمتیده بۉلیب، کیشی لر گروه لریگه قرشی توره دی. معمولگه کۉره اوشبو قصه فقیر بۉلگن اوچینچی اۉلکه لرده اولرنینگ دولتی مستقیم و غیر مستقیم شکلده کته و کوچلی و جهانلیک اۉلکه لرگه تېگیشلی و تعلیقلی بۉله دی. باشقه بیر شکلنی اۉزیگه آلیب؛ اولرنینگ دولتی و سرو سامان لری جمله دن جاسوسلیک دستگاه سی فقط گینه کته و کوچلی استعمارچی لر نینگ منفعتی اوچون عمل قیله دی. اۉز هدف لریگه اېتیش اوچون اوشبو ملت نینگ مردمی و روشنفکر کوچلریگه بۉله دیگن هیچ بیر جنایت و وحشی خولیگیدن باش تارتمه یدی. رواجلنگن اۉلکه لرده دموکرات اتمه سی، امریکا و انگلستانگه هم کیشیلر بونده ی توشونگن کیم جاسوس نهاد لری « ملی منفعت»، «ملی خوفسیزلیک»، «ترورچیلر تهدیدی» و باشقه اۉنلرچه یلغان آتی آستیده اولرنینگ خصوصی یشش حریم لریدن باشلب، اجتماعی و سیاسی فعالیت لری گچه کنترولیگه آلیشنی ایسته یدی. اولرنینگ عدالت ایسته یگن حرکت لریگه مانع بۉله دی.
افلاس ، پوشاللیک و آدمکش لردن شکللنگن حکومت و ظالم لر حکومت قیله دیگن اۉلکه گه اونده گی اقتصاد، فرهنگ، خوفسیزلیک و باشقه سی هم ایستسه-استمسه پاک بۉلیشلیک دن ممکن سیزدیر. «ملی» بۉله آلمه ی مظلوم و ظلم کۉرگن کیشیلرنی خذمتیگه بۉله آلمه یدی. مخصوص اۉشه اۉلکه نینگ استخبارات دستگا لریگه کۉپراق اعتبار بېریله دی. اولرنینگ دولتی مردمیدن قۉرقیب یای(نیزه)اوستیگه اونینگ تینچ قیله دی. معمولگه کۉره استخبارات نینگ اینگ آخرگی ریف لری «نان غمی»، ایشسیزلیک و یا آگاه سیزلیککه اداره بۉلینه دی.
افغانستان کیشیلری جاسوس آتی بیلن تنشگن زماندن بویان اولرنینگ اعمال لریگه گواه بۉلگن جاسوس لر جبه ده اولر بیلن یوزمه یوز بۉلیب فاسد و مستبد دولت خذمتیده بۉله دیگن کیشیلردن بۉله دی. نادرشا و هاشم خان دوره سی نینگ «ضبط و احوالات» مخفی پولیس وحشیلیگی و یمانلیگی قررگن وطنداش لریمیزنی اېسیدن کېتگن اېمس. اوشبو استبداد دوره داوودخان گچه دوامی بۉلگن. هفت ثور کودتاسیدن کېین وطن فروش خلق و پرچم قدرتده بۉلیب اوشبو وضعیت ینه بیر حالتنی اۉزیگه آلدی؛ بوگون گچه هم «اگسا»،«کام» و«خاد» حاکمیت دوره سیده یششنی اچیق تجربه سیگه اېگه بۉلگن لر اوشبو قانلی و خیانتچی دستگاه لری تمانیدن قورقیب، تیترشه دیلر.
بیراق امرالله صالح اوشبو مقاله لری آرقه لی معمولگه قرشی، «خذمتگار»،« اۉلکه سېور» و« فخرلی» انسان تورخیده گی جاسوس لیکنی ایسته یدی. او «وادی گرگ ها» دیگن جنایی سریالدن قتیق تاثیرلنیب یازه دی:
«جاسوسلیک دنیا سینی فقط مشهور بیر کاریکاتوری بار. ایکی کیشینی کییمی، گۉده سی، بویی و تورخی بیر تور صورتی بۉله دی. بیرکیشیسی تمکینلی و یاشیرینچ بۉلیب، اۉز نفسیگه ایشانگن و اعتبار دن تۉلیق بۉله دی. ایکینچی سی ایسه همان کییم و گۉده بولیب، کولیم سیره گن، ینگیل و اۉزیگه اعتماد سیز بۉلیب، معامله قیلیشگه تیار بۉله دی. او آلووچی بو ایسه ساتووچی. اۉلکه نی ساتیش اوچون هربیر ایشلاووچی و جاسوس ینه بیر تمان نی معامله و ساتیشگه دلالیک قیلیب اره نی پخته قیله آلسه اوستون و قهرمان دیر. اگرده ساتیشگه تیار قیلدی. خاین و پوچ بۉله دی.»
کیشیلر ذهنیتیگه و حقیقی دنیاده جاسوس لر بونده ی اېمس؛ اوشبو جاسوسلیک دستگاه لرنی اینیقسه اینگ یوقاری صف لرنینگ برچه لرنی حقیقتی و بنیادی تقریباً بیر بۉله دی. همه لری معامله چی و اۉزنی ساتگن لردیر و تشقی کۉرنیشی (تمکینلی) و (قهرمان) کۉرنه دی. درواقع کوچلی اربابلرینی مشتیده بۉلیب، اینگ خذمتیده قرار تاپگنی دیر. سی.ای.آی، آی.اس.آی، ام.ای شش، کی.جی.بی، موساد، واواک، خاد، ساواک، گشتاپو جاسوسلری باشقه اۉنلرچه خوفلی جاسوسلیک دستگاه لری تاریخ بۉییچه وطن اینیقسه انسان منفعتی اوچون معامله قیلگن اېمس دیر. بولر فقط بیر خون و خیانتگه غرق بۉلگن سیستم منفعتی اوچون معامله قیله دی و قیلگن هم. بو دستگاه لر باشقه هربیر کیشیدن آلدین اېلات و اۉلکه گه یششنی قتیقّ قیلیب، اولرنینگ آزار و اذیت آستیگه آلگن دیر.
دنیاده ادوارد اسنودن و برادلی مننگ نی افشاگر لیگی دن دفاع قیلیش اوچون کیینگ کۉلمده ییغیلیش اۉتکزیلدی.
شهامت ادوارد اسنودن و بزرگترین رسوایی اطلاعاتی دولت امریکا
برادلی مننگ: «نمی‌خواستم بخشی از ماشین کشتار و جنایت دولت امریکا باشم»
باشقه اۉلکه لرده بیر جاسوس اینیقسه استخبارات دستگاه سی نینگ یوقاری مقامتیدن کۉپینچه آز اطلاعات اختیاری ده بۉلیب سۉزلب و اۉز تجربه لرنی یازگن پیتده. قدرتلی حاکملری تمانیدن جاسوسلیک دستگاه لری آرقه لی بجریلگن اۉشه جنایتچی قطارده گی لردن پرده کوتریب، آچیقلشگه اینتیله دی. ایریم جاسوس لرنینگ شاید فقط اوشبو ایشلری یشش دوری نینگ افتخارات لریدن بیر بۉلسه لر. بیر زمان اۉشه دستگاه خذمتیده بۉلیب هم بیراق جنایتینی افشا قیلیب و اونینگ آچیقلش اوچون اۉز دینیدن کېچیب مینگلرچه جاسوسلیک و دسیسه لر آرقه لی قربانی بۉلگن کیشیلر اوچون ادعا قیلگن مین ادوارد اسنودن نی اینگ ینگی شرافتلی و اوز «جاسوس لیگی» تۉغریسیده فخرلنگن کیشی لریمیز بار.
امرالله صالح آلتی ییل اۉلکه نینگ اینگ مهم نهاد جاسوس لیک ریاستیده بۉلیب، در واقع تورلی دوره لرده گی کۉپ حجت لر اختیاریده بۉلگن اېدی. بیراق اونینگ «افتخارلی جاسوس» عنوانیده گی مقاله لری قطاریده جاسوسلیک دستگاه سیدن اینگ کیچیک انسان اعمالیگه قرشی افشاگرلیک تاپیلمه یدی. برچه دن مهم بۉلگن روس لرنینگ دست نشانده لری آرقه لی مستقیم صورتده «اگسا»، «کام» و «خاد» نظری آستیده زنده کومگنی، قنده ی عذاب بېرگنی، گم نام یوقاتیشی و قنده ی اوشلشی باره سیده کۉریش و اۉقیشگه قۉیمه یدی. هنوزگچه «اگسا»، «کام» و « خاد» آرقه لی اوشلنگن یوزلرچه عایله لرنینگ عزیزلری و جگرگوشه لرینی تقدیریدن آگاه بۉلمه گنلر. اگرده امرالله صالح نینگ اینگ آز وجدانی هم بۉلسه اېدی و اینگ خطرلی بۉلگن سی.آی.ای نینگ جاسوسلیک دستگاه سی آرقه لی باغلنگن بۉلمسه اېدی. همده اینگ مهم بۉلگن تنظیمی علاقه سی بۉلمسه اېدی. «بی طرافانه» وطن فروش خلق و پرچم نینگ دست نشانده سی نینگ حقیقت نکته لریگه حتماً سینجکاولیک قیلیب اشاره و کۉپراق افشا قیلر اېدی. بوگونگچه کی.جی.بی نینگ خلق پرچم نوکرلری قانلی خیانت لرینی کی.جی.بی و سی.آی.ای نینگ سیاست و برنامه لرنی منطقه ده قیته ایتیب و افشا بۉلمه ی قالمس اېدی.
امرالله صالح برچه یازیشلریگه ثور آیی نینگ ییتیسی نی انقلاب دېب خطاب قیله دی. بیراق اونینگ خلق و پرچمی لرنینگ اۉزی هم انقلاب دېیشدن شرم قیله دیلر. او اوشبو «سرکوب حس تنظیمی و جناحی ام» عباره سی بیلن بعضاً دست نشانده رژیم رهبرلری اینیقسه پرچم جناح سینی توصف قیله دی. مثال صورتده ایکینچی شاشجاع (ببرک کارمل) حقیده بونده ی دېب یازه دی:
«...او تصادف و اماتور رهبرلردن اېمس اېدی. ۱۹۶۴-۱۹۷۳ ییلگچه دموکراسی دوره ده کابل حوزه سیدن نماینده حیثیده پارلمان گه یۉل تاپیب، او افغانستان نینگ چپ جریانی نینگ فعال کیشیلری دن بیری اېدی... اونینگ دموکراتیک خلق افغانستان حزبی نینگ رهبری بۉلیشی درواقع رهبرلیکده گی فصاحت و سخنران لیک استعداد و توانالیگی کۉرسته دی....»
روس لر و کارمل نینگ اینگ یقین بیرگه ایشله یدیگن کی.جی.بی کارمندلری اوشبو باور ایشانچده ایمس حاضر تنظیمی شخصیت امرالله صالح اوشبو سۉزلرنی اظهار اېته دی. کی.جی.بی نینگ اشدی جاسوس لریدن بۉلگن واسیلی متروخین، کی.جی.بی نینگ بیرینچی عموم آرشیو ریاستی نی مسؤلی،«کی.جی.بی درافغانستان» عنوانلی اۉز اېسلتمه کتابیده بونده ی یازه دی:
«اولر(کی.جی.بی)کارمل نی هم اېرته ساعت ۹ ده اۉرنیدن توریب، و تنبل ایشسیز و ایشلریگه ایلدم حرکت قیلمه یدگن کیشیلردن دېب توشونر اېدی. کارمل هم تقریباً ترکی کبی اېدی. وزیرلرنی کوتتیریب قۉییراېدی.... کارمل ایکی یوره کلی بۉلیب، اۉز نفسیگه اعتمادی بۉلمگن کیشی اېدی. اوشبو خاصیتلری مذب ذب لیگیگه آشکار و سست برخودلیگی و حال سیز خلق اطواری باشقه لرنی تاثیر آستیده بۉلیشی شکلده کۉرنر اېدی. بیراق او اۉزنی جهان نینگ بویوک شخصیت لریدن بیری و کیوبالیک فیدال کاسترو دن اهمیتلی دېب بیللر اېدی».
صالح جلاد داکتر نجیب«خاد» نینگ بونده ی دیب توصفله یدی:
«داکتر نجیب الله نینگ سیاسی اعتمادلری قره شلری قنده ی لیگی دن اۉتیب، او خاد ریاستیده اۉزدن یوقاری درجه ده کفایت و ابتکار لر کۉرستدی.... داکتر نجیب الله نینگ ریاست دوره سیده خاد افغانستان نینگ مسلح کوچی قوی ارگان لردن بیریگه اۉزگریلدی.»
۱۳۹۲ نچی ییل میزان آیی نینگ ییتینچی سی: «افغانستان همبستگی حزبی» نینگ نمایشی اوچ دهه اوروش قربانی لری اینیقسه اېرکینلیک ایستاووچی ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ ییللرده «اگسا» آرقه لی رحم سیز اۉلتیرگن لر آتی اۉلگنلر لیستیده نشر بۉلگنلدن قدرلب و حرمت بیلدیریش.
تۉغری صالح جنابلری! عذاب و اۉلدیریش و سیاسی زندانیلرنی زنده گورگه کومگنی اوچون اۉزدن درواقع «کفایت و ابتکار» کۉرستدی. ایکینچیده نجیب و نظارتچی لری ایش نتیجه سینی خاد نی رشد بېریشی دېب بیلیش بو عقل سیزلیک دیر. حقیقتگه کۉره «خاد» روس پوشالیک دولتینی، کی.جی.بی شاخه لریدن بۉلگنینی اېندی افغانستان نینگ کیچیک باله لری هم بیله دی. روس کارشناس لری تمانیدن پرده ارقه سیده مدیریت بۉلر اېدی.
بیراق نیمه اوچون صالح اوشبو یاختی حقیقت دن کۉز یومیب، حتی روس نینگ قانلی و ننگلی استخبارات ایشلرینی تعریف و توصف اېته دی؟ شورای نظار، مسعود نی اۉزی باشقه همکارلری روس لر، کی.جی.بی و اینیقسه دست نشانده پرچم رژیمی جناسی بیلن باریش کېلیش و اره لریده کېلشوونامه لری بۉلگن دلیل لرگه کۉره محمود بریالی، نبی عظیمی، علومی، آصف دلاور، فرید مزدک ینه باشقه ساتووچی باشلیغ لری بیرلشمه ملت بیلن صلح پروسه سینی ثمرسیز قۉییب، دولت نی مسعود نینگ شورای نظار اۉغری گروه لریگه تاپشیرگن بخاطرکه او جاسوسلیک و استخبارات درسینی امریکا ده، سی.ای. آی نظر آستیده اۉقیگن بیراق اوشبو قطار یازیشلریده پرچملیک دوست لرینی کۉپ قیلیمش لریدن یخشی و مثبت نظر بیلن اېسله یدی.
ملتیمیزنی بیری بدبختلیگی شولدیرکیم ، خاین و وطنفروش و ساتیلگن آلتی قبتلی جاسوس لر اولر تقدیریگه حاکم بۉلگن دیر. معمولگه کۉره افغان جاسوس لری خلقی و پرچم یاکی تنظیمی جنسیدن بۉلسین بهاسیز و کۉپ ارزان اۉزنی هر دستگاه گه ساتیشگه حاضر دیر. توناگون خلقی و پرچمی لر «کته شمال قوشنیلری» نوکرلری بۉلگن اېدی. بوگون برچه شرم سیزلیک لری بیلن امریکا ایاغی آستیگه توشگن لر. تنظیمی رهبرلرهم اولدن آخر آته لرینی آی.اس.آی و سی.آی. ای جیره خواری لری اېدی. همده کی.جی.بی نی زد و بند لریگه قرار تاپگن اېدی.
امرالله صالح خاینلیک زد و بند لر جزییاتیدن اینگ کۉپ معلوماتگه اېگه دیر. بیراق اولرگه پرده تارتیب، فقط گینه اۉز شخصی و گروهی منفعتی مطرح بۉلگنده بیرآز گوشه لرینی میدانگه چیقارته دی. مثال گه کۉره ۲۰۱۳ نچی ییلده سپتامبر آیی نینگ ۲۷ سیده بیر زرگرلیک اوروشده محقق بارسیده یازدی: «استاد محقق جنابلری.... مېن سیز کبی آنتن خرجت لری نی بیر استخبارات سازمان نی و مامورلر آیلیگینی ینه بیر استخبارات سازمانی بېره دیگن تیلویزیونیم یۉق....»
