«عیاللرده اوریشی» داعشده قریشیگه عیاللرده الهاملنیش قارشیلیک هوجتلی
- رده: اۉزبېکچه بۉلیمی
- نویسنده: احمر
- منتشر شده در جمعه، 30 دلو 1394
هوجتلی فلم «عیاللرده اوریشی: عیاللر داعشده قریشیگه» روایت قیلده که قرن ده اینگ رحمسیز و اینگ جاهل نیروسی نی قریشیگه حاضرده مبارز کوردلر و با شهامت عیاللری قارشیلیک قیلیب اوریشه دی. شو هوجتلی « روسیه بوگن – آر.تی» تلویزویونگه پخش بوللدی که نیچه با افتخارکورد قیزلرده زندگی لرنی سوریه گه تعقیب قیلگن که جمیت لریگه عیال دشمنی عنعناتیگه قره می حاکم بولیشی؛ رحمسیز داعش تهاجمیگه و اجتماعی ییرکک سالارلک افکاردی قریشیگه کورول قولریگه آلیب اوزلرنی بولیشنی جمیتگه جاندن اوتماق جنگچیلر مستحکم لشگن. شوندی که بو هوجتلی افغان آدمارگه و الایده عیاللرگه مفید سبقلری بار اوچون بیز زیرنویسی نی فارسی قیلیب و قرار آلدیک که « همبستگی حزبی» سایتیگه تاشلیب و افغانستانده باشقه جایلریگه نمایشگه قویه میز.
روژاوا نی انقلابیگه (کوردستان سوریه)، عیاللری اثبات قیلدی که بو نیروی سانکت اگر آگاه بولیب تورکه سه هرقندی قدرتی طاقتی یوق که بیلرده مقابللگه توختسه. رحم سیز داعشیلر بیرکیچگه سوریه و عراق ده شهرلری باسیب آلدی، اما کوبانی شهرگه جیتیلر عمدتا کورد عیاللرده حماسی قارشیلیک، قاتی شکست گه روبرو بولدیلر . داعشیلرکه ایالرده ناقص العقل و کنیزلردیب حیوانی شهوت اوچون حساب لشه دی، اوریش میدانیگه بو سودیر و وطندوست ایاللرده مقابللگه ناچار بولیب، تومشقلری نی توپراقه بیر قیلدی.
ویدیوی مستند «جنگ زنان»
بو هوجتلی بیزده کورد اوسمیر قیزده اوییگه گولان دیگن آتیگه سریکانی شهریگه آپردی که بیربار داعشده قولینی آستیگه توشبیده لیکن قهرمان ایاللر «ایاللر حمایه قیلماق بیرلیک لری – ی. پ. ژ» بو ایرککلرده داعش قانلی گریپی دن سخلن گنیدی. ١٨ ییلگه کیرگن گولان، اوریش دن آلدین آرزوسی باریدی که فرانسوی تیلده اورگن ماقده کله سیگه اوچیردی. ووه قیز بیر غریب فامیلدن بوللدی که آته سی نجار و ایینه سی اوویده ایالی بوله دی. گولان دی تورت ایناغه سی ضد داعش دی جبهه سیگه اوریشی دی، قرار قویگن که جنگچیلرده لینیگه قوشیلیب اوز ممکلت نی استبدادی و جاهل ویلکه سی دن نجات بیرسه. اووه اوز آته سینی نطق نی الوداع قلماق دقیقه گه ایسلیده که اونگه اشاره قیلبیدی:« اوشلب آلمسین. اگر شوندی بولدی، آخری مرمی اوزینگ اوچون ساخله.»
گولان
گولان قیزلرده اردوگاه سیگه کیته دی تا بیر آیی حربی اوقو دن سونگ اسلامی دولت نیگ اوریشیگه اوتسه. اردوگاه هم ٣ کیلومتر خط اول اوریش دن اوزاق بار، اووه باشقه ٢٠ قیز مینم بیلله بوله دی که اونی اوز اویلرنی قویبرگن. شو بیلن بیرگه، بو قیزلر بیرینچی دفعه بیر بیرمینم قوریشه دی، اولر ییللر دوامده بربری مینم شوندی تانیش که اولرده اورته سیگه دوستلیک و علاقه شوندی بیخی آشکار و کوپ. رفیق تولهیدان (انتقام)، قومندان «ی.پ.ژ» بو گروه نی اوقوشینی مسوولیتی بار بو دوستلیک تی دلیلی نی بیر مشترک مقصدی و ایدئولوژیگه اوره دی. لیکن بو محبت هیچ قچن تنقید یولریگه مانع بولمیدی. اولر صمیمی تنقیدی جلسه لرگه بیربیرنی کمبود لرنی اییته دی و عقیده لری بار که مبارزه و آگاهی سینی کوتریب بیربیرنی ضعف نی انتقاد مینم قیلله دی ینگی انسان لرگه بدل بولسه.
تولهیدان
تولهیدان اوزنی عسکرلری مینم قومندان دی برخورد قیلمیدی بلکه بیر جقین دوست تی برخورد قیله دی، سریکانی شهرنی آزاد قولوگه ایلگری مستقیم حضور تابه دی، اوز تجربه سی دن اوریشگه گپره دی:
«مین کوپراق سریکانی شهرنی اطرافنی نی اوریش لریگه اشتراک قیلگن مین. سیرلردی جبهه لریگه دشمن دی مقابللگه قرار تاپکن. کوپراق جقین. سیرلر اولرده طرفیگه شلیک قیلله دی و اولر سیلردی طرفلرینگه. اولر سیلرده طرفلرینگه هاوان تشلیدی، مردم دی سیسی همه جیرگه پخش بوله دی. لیکن بیزده قوی ایمان میز بار، ایمانم کامیاب لیکه که همیشه قورقیشمگه غالب بولگن.»
بو مملکتی اییرکک سالارلک رسم و رواجلک افغانستان مینم همخوانیگی کوپراق، لیکن اورگه عیاللر خودکشی قیلمی دشمن کشی گه تورکلگن. شوندی که رونی بیر ییرکگ کورد جنگجو لردن تشریح قیله دی:
« بیز بیر اجتماعگه تربیه بولگن میز که عیاللر اویده عیالگی نی قیلسه، ایرکگ لر اورده اوز ملکیتی وناموسی بیله دیلر.و عیاللر حتا اجازه سی یوق که اویدن چیق سه. عیاللر اوچون طوی قولو معناسی شول که بندی خانه برو دی گپ. جامعه میزده تانیشی مینم، قندای ممکین ی. پ. ژ. صفیگه متاهل عیاللرده قوشیلشی گپرسگ؟ بیزده توقع میز ینگی اجتماع سازله ماق. اولدن تصور قیلمایدک که عیاللر و اییرکگ لر دوست بولسه لر و یا بیربیرنی قبتالیگه اوریش سه. کوردستان سوریه گه اوزی دن دفاع قیلیش نیرولرده صفیگه عیاللرده قوشیلیشی بیر انقلاب تی ایچیگه ینه بیر انقلاب تی کورسه ته دی.»
و تولهیدان گپلری بیر بخشیگه اصلاح قیله دی:
« بیزده اجتماع میزگه عیال یا قیز بولیشدی معناسی شول که هیچ حق نیگ بولسمه و اگر اییرکگ بولسنگ شو نظام ده بیر بخشی سنگ حتا اربابی هم،اوزنی ارباب کوره دی. عیال هممه کون آشخانه گه سرگران بار، تحمل قیلده دی و گودک لری تربیه قیله دی، لیکن شوندی کورینه دی اونی بیر بخشی یه میس.
آدملر اییته دی: "وول بیر فقط بیر عیال" مردم دی ایچیگه بو رواج بار که اییته دی: " عیاللر سینگن درخت گه قاله دی."
لیکن بیز اییته میز "یوق!" عیاللر قدرتی بار اوریشسه! بیر عیال هر ایشدی توانی بار!
لیکن قیسی عیال؟
عیال که اوزنی تانیسه. بونی نییمه معناسی بار؟
باید بیلسک که قیرگه بار، قیردن و زندگلک که نییمه نقشی بار.»
چیچک
چیچک بیر جاش قیز که دشرینچی اوز فامیلی نی خلاف میلی مینم ترکیه دن قاچگن و عیال چریک لرده صفیگه قوشیلگن. وول اییته دی داعشلر عیاللردی سیسیدن اوریشدی جبهه لریگه قاتی وحشت زده بوله دی، اولر بیزدن، عیاللردن قورقه دیلر چون تصورلری بار که عیاللردی مرمی سی مینم ویلسه جنت گه بارل می دیلر و اوزلرنی قورقیشینی بو شکللده بیان قیله دی:
«اولر باید بیزلردن هیچ نیرسه دن قورق میمز، قورقسه! بیز اوزیمیزده قوتمیزگه ایمان میز بار.»
بنفش
بنفش، ٢٠ ییلگه کیرگن قیز، اوزلرنی اوریشدی جبهه سیگه کیلیشینی ساده جمله لرمینم لیکن پرمفهوم بیان قیله دی:
«بیز ینگی انسان و جامعه سازلیمیز. خالیمیز که مردم کوپراق انسانی برخورد قیلسه لر، اوزلرنی حق لریدن با خبر بولسه، خاصتا عیاللر. بیرکون مرگ هممه میزده باشمیزگه کیله دی، لیکن خلیمن که شهید بولسم و زندلیگم قگه بیر آدم مفید بولسم. هرقنچه که تلاش قیلسم شونچه کم.»
بو قیزلر زندلیگینی میده میده خوشیلک لری دن لذت آله دی، بیربیرمینم مزاق قیله دی و قوشیق اوقی دیلر:
« شاید آیندم شول بولسه
که اغیارده یورتیگه جان بیرسم،
عاشغم، سینی کورمی
عاشغینگ مین، شیرینم سنگ،
کوزی قره قیزم
کون اولتره دی،
کیشه کیله دی و مین سین دن اوزاق بولل میمن.
عزیزم سین مینی باغمگه کوگرگن گل سنگ!»
بو هوجتلی گولان، آماره، چیچک، برفین، بنفش و باشقه نیچه قیزده مینگ کورد قیزلرده ایچیگه به حیث نماد تمرکز قیلگن که حربی و سیاسی اوقوش دن سونگ، قومندان لرنی گپ لرنی ییسیگه ساخلب و اوریشده دم خطیگه رحم سیزداعش ده مقابللگه اوریشگه باردیلر:
«همیشه خطربار گمان قیلمینگر که [اوضاع] بیر قسمده [آرام] بولسه … قوت، تعهد، تشکل و تانیش دشمن دن میزده نجات بیره دی.»